Para buch… Miasto w ruch. Historia kolei stargardzkiej w XIX i XX wieku

                Inspiracją do przygotowania wystawy czasowej Para buch… Miasto w ruch. Historia kolei stargardzkiej w XIX i XX wieku była 170. rocznica otwarcia pierwszego połączenia kolejowego łączącego Szczecin ze Stargardem, która przypadła na 2016 r. Celem ekspozycji jest przede wszystkim zaprezentowanie związków miasta z koleją.

                Pierwszy pociąg wjechał na stargardzki dworzec  1 maja 1846 r. i od tego momentu kolej stała się istotnym elementem rozwoju miasta, które rozwijało się przestrzennie i gospodarczo. Związki miasta z koleją widoczne są również po zakończeniu II wojny światowej, kiedy zmiana granic i przynależności państwowej nie zmieniła podejścia administracji do potencjału kolejowego miasta.

                Ekspozycja została podzielona chronologicznie na dwie części. Pierwsza prezentuje historię kolei w Stargardzie od jej początków do II wojny światowej. Druga przybliża dzieje stargardzkiej kolei począwszy od 1945 r. do lat 90. XX w.

                Muzea, w których można oglądać wystawy o profilu kolejowym, przyzwyczaiły zwiedzających do ekspozycji na dużej przestrzeni. Muzeum Archeologiczno-Historyczne w Stargardzie nie dysponuje jednak tak dużymi powierzchniami wystawienniczymi, więc autorzy zdecydowali się zaprezentować zwiedzającym mniejsze obiekty  związane z koleją. Przykładowo są to elementy kasy biletowej, peronu, poczekalni, nastawni czy wagonu. Na wystawie znajdują się również różnego rodzaju archiwalia, plany, rysunki techniczne oraz ikonografia.

                Obiekty prezentowane na wystawie należą do zbiorów Muzeum Historii Katowic w Katowicach, Muzeum Śląskiego w Katowicach oraz Muzeum Techniki i Komunikacji – Zajezdnia Sztuki w Szczecinie.

                Większość eksponatów znajdujących się na wystawie pochodzi ze zbiorów prywatnych, spółek kolejowych oraz towarzystw i stowarzyszeń: Mariusza Jankowskiego, Roberta Paducha, Krzysztofa Ryzińskiego, Zbigniewa Wiśniewskiego, Domu Kultury Kolejarza w Stargardzie, PKP CARGO S.A. Zachodniego Zakładu Spółki w Poznaniu, Przewozów Regionalnych Sp. z o.o. Oddziału Zachodniopomorskiego w Szczecinie oraz Zarządu Międzyzakładowego Związku Zawodowego Kolejarzy Pomorza Zachodniego przy Zachodniopomorskim Oddziale Przewozów Regionalnych Sp. z o.o. w Szczecinie.

                Wykorzystane archiwalia, fotografie i plany pochodzą ze zbiorów: Ryszarda Burzykowskiego, Heleny Marczyk, rodziny Mazańskich, Marcina Pardusa, Jacka Radziewicza-Winnickiego, Celiny rak, Tomasza Roszaka, Tadeusza Surmy, Marcina Świrzewskiego, Krzysztofa Żyto, Archiwum Państwowego w Szczecinie, Książnicy Pomorskiej w Szczecinie, Muzeum Archeologiczno-Historycznego w Stargardzie, Staatsbibliothek zu Berlin – Preussischer Kulturbesitz, Stiftung Deutsches Technikmuseum w Berlinie, Klubu Piłkarskiego „Błękitni” Stargard, Klubu Pływackiego „Neptun” Stargard, Oddziału Kolejowego PTTK w Stargardzie.

Kuratorzy wystawy: Marta Bierca, dr Monika Ogiewa-Sejnota, Piotr Tarnawski