Historia naszego Muzeum
Kierownik Muzeum Regionalnego (Heimatmuseum) w latach 1935-1944
W 1908 r. pierwszy burmistrz Stargardu Albert Kolbe powołał do życia Muzeum Miejskie, które było pierwszą publiczną placówką muzealną w mieście. Rozwój instytucji został zatrzymany przez wybuch I wojny światowej i dopiero po jej zakończeniu powrócono do pierwotnych planów. W tym czasie siedziba lokalnego Muzeum mieściła się w Ratuszu, a jej kierownikiem został dr Martin Hasenjäger. W końcu lat 20. XX w. nadburmistrz A. Kolbe planował odbudowę arsenału z przeznaczeniem na siedzibę Muzeum Miejskiego. Na początku lat 30. XX w., w związku z powiększającymi się zbiorami, Muzeum zostało jednak przeniesione do Odwachu. W tym czasie zbiory były udostępniane zwiedzającym po wcześniejszym umówieniu. W 1935 r. Muzeum Miejskie (Städtisches Museum) zastąpiło Muzeum Regionalne (Heimatmuseum), obejmujące zasięgiem Stargard oraz obszar dawnego powiatu szadzkiego, a jego kierownikiem został dr Hans Siuts (1885-1971). Wraz z powołaniem do życia nowej placówki zaczęto rozglądać się za nową siedzibą. Wybór padł na budynki przykościelne leżące na rogu współczesnych ulic Kazimierza Wielkiego i Bolesława Krzywoustego. Uroczyste otwarcie nastąpiło 28 czerwca 1939 r. Na czterech poziomach wystawienniczych można było oglądać ekspozycję poświęconą historii miasta i regionu.
W czasie II wojny światowej najcenniejsze zbiory zostały ewakuowane do zamku w Pęzinie oraz dworu w Wieleniu koło Chociwla. Samo Muzeum funkcjonowało do sierpnia 1944 r., kiedy dyrektora Siutsa powołano do kopania rowów w Starym Kurowie. Po zajęciu miasta przez Rosjan zbiory zostały wywiezione przez nich w kierunku wschodnim. Ocalał m.in.: krzyż procesyjny Johanna Apengetera z XIV w. (obecnie w zbiorach Towarzystwa Chrystusowego dla Polonii Zagranicznej w Puszczykowie k. Poznania), trzy rzeźby gotyckie: Marii Apokaliptycznej, św. Katarzyny i św. Barbary (obecnie znajdujące się w kościele w Chociwlu) oraz inne zabytki, które w 1946 r. trafiły do zbiorów Muzeum Pomorza Zachodniego w Szczecinie (obecnie Muzeum Narodowe w Szczecinie). W zbiorach naszego Muzeum przetrwały z dawnej kolekcji dwie późnogotyckie figury: św. Katarzyny i Chrystusa Błogosławiącego. Powstanie powojennego Muzeum zostało zainicjowane w 1959 r. przez Prezydium Powiatowej Rady Narodowej, działaczy PTTK i Muzeum Pomorza Zachodniego w Szczecinie. 1 lutego 1960 r. na stanowisko kierownika placówki powołano Władysława Niemierowskiego (1927-1991). Pierwsza siedzibą była Brama Pyrzycka. Jej uroczyste otwarcie nastąpiło 21 lipca 1960 r., a większość eksponatów stanowiły zbiory otrzymane od lokalnego PTTK, Muzeum Pomorza Zachodniego i prywatnych darczyńców.
Kierownik Muzeum w latach 1960-1966
W 1966 r. siedzibę Muzeum przeniesiono do Odwachu i kamienicy nr 3 przy Rynku Staromiejskim. W tym samym roku nowym kierownikiem została Krystyna Loose. Wówczas nastąpił intensywny rozwój stargardzkiej placówki muzealnej. Pracownicy prowadzili działalność wystawienniczą, prace naukowo-badawcze oraz organizowali spotkania popularyzatorskie. W 1973 r. Muzeum przekazano ruiny Bastei z myślą zorganizowania tam wystawy i magazynu militariów (ostatecznie otwarta została w 1986 r.). Rok 1980 przyniósł zmianę na stanowisku kierownika, którym została Antonina Manna (1937-2001). W 1990 r. Zarząd Miasta nadał Muzeum nowy statut i regulamin organizacyjny, który przewidywał utworzenie trzech działów: Naukowego i Upowszechniania, Dokumentacyjno-Technicznego i Administracyjno-Finansowego, a dotychczasową kierowniczkę powołano na stanowisko dyrektora. Trzy lata później placówka otrzymała w zarząd przyrynkową kamienicę nr 4.
Po lewej Krystyna Loose, kierowniczka Muzeum w latach 1966-1980. Po prawej Antonina Manna (1937-2001) kierowniczka i dyrektorka Muzeum w latach 1980-1997
W 1997 r. dyrektorem Muzeum został Sławomir Preiss. Placówka przeszła kolejną reorganizację, której skutkiem było utworzenie pięciu działów: Archeologicznego, Historycznego, Upowszechniania Sztuki, Dokumentacyjno-Technicznego oraz Administracyjnego. W tym czasie placówka umocniła swoją pozycję jako instytucja zajmująca się badaniem przeszłości miasta. Pracownicy realizowali szereg projektów naukowych, wystawienniczych i edukacyjnych, które były nagradzane w konkursach regionalnych i ogólnopolskich. W 2001 r. ukazał się pierwszy numer czasopisma naukowego „Stargardia”, w którym publikowane są artykuły dotyczące Stargardu, Pomorza i ziem obszaru nadbałtyckiego.
Dyrektor Muzeum w latach 1997-2007
W 2007 r. dyrektorem Muzeum został Marcin Majewski, który pełni tę funkcję do dziś. W 2013 r. doszło do kolejnej reorganizacji placówki. Od tego momentu zaczęło ono funkcjonować jako Muzeum Archeologiczno-Historyczne w Stargardzie. Do najważniejszych przedsięwzięć należał zakończony w 2013 r. remont i rozbudowa Bastei, w której otwarto wystawę stałą „Stargard – miejsce z historią. Stargard od czasów średniowiecza do lat 20. XX wieku”. W 2022 r. oddano do użytku magazyn archeologiczny, w którym przechowywane są zabytki z terenu Stargardu i okolic. Muzeum nadal prowadzi intensywną działalność wystawienniczą, badawczą, popularyzatorską oraz wydawniczą. Oprócz „Stargardii” systematycznie ukazują się kolejne tomy serii „Archeologia Stargardu” oraz katalogi zbiorów. Muzeum jest organizatorem cyklicznych imprez, które na trwałe wpisały się w kalendarz miasta i regionu jak: Festyn Historyczny „W krainie Gryfa”, Stargardzki Korowód Dziejów, Dzień Pionierów Stargardów.
Jako instytucja z długoletnią tradycją Muzeum Archeologiczno-Historyczne w Stargardzie, dzięki zaangażowaniu w różnorodne działania kulturalne, edukacyjne i naukowe, nieustannie umacnia swoją pozycję jako wiodąca placówka w regionie, której działalność odgrywa kluczową rolę w zachowaniu i promowaniu dziedzictwa kulturowego Stargardu i ziemi stargardzkiej.