Wystawy archiwalne
„Rodzina Kirsten. Życie w negatywie”
„Rodzina Kirsten. Życie w negatywie”
Od 4.04.2024 do 22.09.2024

Wystawa, której ekspozycja skupia się na nieprezentowanych, prywatnych rodzinnych fotografiach rodziny Kirsten.
Szklane negatywy, które do muzealnych zbiorów trafiły w 2017 roku są punktem wyjścia i narracją do zbudowania przez autora ekspozycji opowieści.
Na wystawie zaprezentowane zostały oryginalne szklane negatywy oraz fotografie - te ostatnie podzielone są na poszczególne strefy nawiązujące do życia bohaterów fotografii.
Jest to sentymentalna podróż w czasie - zarówno strojem, jak i nastrojem.
Kurator: kustosz Przemysław Antczak
„Świat w pocztówce zamknięty”
„Świat w pocztówce zamknięty”
Od 20.11.2023 do 29.03.2024
Zajęcia warsztatowe o tematyce aktualnej wystawy czasowej w gmachu głównym MAH.
Warsztaty mające na celu zapoznanie odbiorcy z muzealnymi przestrzeniami oraz prezentowanymi na nich ekspozycjami stałymi i czasowymi.
W trakcie warsztatów możemy skupić się na jednej lub kilku wystawach, które będą tłem do uczestniczenia w spotkaniu.
Tradycyjne zwiedzanie naszych wystaw z edukatorem połączone jest z aktywnymi formami warsztatowymi.
„...w kolorze zielonym. MIĘDZY LASEM A OGRODEM”
„...w kolorze zielonym. MIĘDZY LASEM A OGRODEM”
Od 23.03.2023 do 8.10.2023

"Jeśli umiecie patrzeć, zobaczycie, że cały świat jest ogrodem" – Frances Hodgson Burnett "Tajemniczy ogród", 1911"
Człowiek od początku istnienia jest integralną częścią przyrody - czerpie z niej i zachwyca się jej pięknem.
O tym, jakie znaczenie na przestrzeni lat miała roślinność i jak silne wzorce stanowi, opowiedziano za pośrednictwem naszych eksponatów.
Na wystawie zaprezentowany został szeroki przekrój związanych z motywem roślin obiektów – od znalezisk stargardzkich archeologów: porcelanowych filiżanek i fajansowych talerzy z XVII wieku, po XX-wieczne obrazy i rzeźby. Istotną część stanowiły również eksponaty żywe - zasadzone w muzeum rośliny, które wzrastały i zmieniały się na oczach gości. Ważnym elementem wystawy był wątek stargardzki, obecny za sprawą miejscowych artystów i widokówek dawnego Stargardu.
Różnorodność i wielowątkowość ekspozycji spajały motywy floralne, ukazywane w wielu odsłonach.
Kuratorki: Małgorzata Gryciuk i Karolina Rembas
„Ecclesia Sanctae Mariae. 730 lat kościoła Mariackiego w Stargardzie”
„Ecclesia Sanctae Mariae. 730 lat kościoła Mariackiego w Stargardzie”
Od 19.08.2022 do 28.02.2023

Ekspozycja była jednym z elementów programu jubileuszowego poświęconego stargardzkiej świątyni, której początek budowy datowany jest na 1292 r. Wystawa opowiadała o Kolegiacie poruszając trzy zagadnienia: kościół w ikonografii, jego rola funeralna oraz architektura i wyposażenie. Oprócz obiektów ze zbiorów MAH w Stargardzie prezentowane były także eksponaty z innych instytucji tj. Archiwum Państwowego w Szczecinie, Archiwum Państwowego w Szczecinie Oddział w Stargardzie, Biblioteki Uniwersyteckiej w Toruniu, Książnicy Pomorskiej w Szczecinie, Muzeum Narodowego w Poznaniu, Muzeum Narodowego we Wrocławiu oraz parafii pw. Najświętszej Maryi Panny Królowej Świata w Stargardzie.
Niektóre z nich po raz pierwszy prezentowane był publiczności muzealnej, inne zostały odkryte podczas kwerendy do wystawy.
Kurator: kustosz Piotr Tarnawski
„Między pamięcią, polityką i wojną. Pomniki i upamiętnienia w Stargardzie na przestrzeni wieków”
„Między pamięcią, polityką i wojną. Pomniki i upamiętnienia w Stargardzie na przestrzeni wieków”
Od 1.04.2022 do 14.08.2022

Wystawa w syntetyczny sposób na ponad trzydziestu planszach opowiadała o pomnikach i tablicach upamiętniających w Stargardzie zarówno tych istniejących (początek 2022 r.) jak i też o tych, które już nie istnieją lub uległy znacznym przemianom.
Ramy czasowe wystawy obejmowały okres od XV do XXI wieku. Warto podkreślić, że trwałość pomników i tablic pamiątkowych wynika z wielu czynników i niekoniecznie jest nim czas, jaki upłynął od momentu ich wystawienia. Dzisiaj w Stargardzie możemy na żywo podziwiać upamiętnienia z XV w., a jednocześnie już tylko na wystawowej planszy możemy obejrzeć jak wyglądały pomniki czy też tablice odsłonięte w drugiej połowie XX w., które już dziś fizycznie nie istnieją. Da się też zauważyć, że niemały wpływ na to, jakie pomniki powstawały od XIX w. w grodzie nad Iną miał fakt, że od lat dwudziestych XVIII w. Stargard jest miastem, w którym na stałe znajduje się garnizon wojskowy. Innym czynnikiem mającym duży wpływ na to, jakie pomniki i tablice pamiątkowe były i są obecnie w Stargardzie, miała tytułowa polityka (zmiany granic, przynależność państwowa) i wojny które dotykały miasta i jego mieszkańców na przestrzeni wieków.
Kurator: kustosz Andrzej Bierca
„Skarbiec”
„Skarbiec”
Od 11.09.2021 do 29.05.2022

Wystawa czasowa „Skarbiec” powstała z okazji Zachodniopomorskich Dni Dziedzictwa pt. „Skarbiec pamięci”.
Ekspozycja prezentowała zbiór 46 zabytków archeologicznych, pochodzących z kolekcji Działu Archeologii Muzeum Archeologiczno-Historycznego w Stargardzie.
Wybrano te przedmioty, które przez wieki uznawane były przez ludzi za cenne: pieniądze, biżuterię oraz zdobione elementy odzieży.
Wystawa pozwalała prześledzić ewolucję i zmiany w stylistyce okazów traktowanych w przeszłości jako cenne: tak pod względem wartości kruszcowej, jak i emocjonalnej.
Część przedstawionych zabytków to dobrze znane okazy funkcjonujące w świecie nauki, ale obejrzeć można było również takie, które pierwszy raz udostępniane zostały szerszemu gronu odbiorców.
Minimalistyczna koncepcja wystawy miała na celu skupienie maksymalnej uwagi zwiedzających na bogatych, choć stosunkowo niewielkich, przedmiotach.
Bezpłatny katalog wystawy do pobrania: Katalog wystawy "Skarbiec"
Kuratorzy: kustosz Mateusz Szeremeta, Iwona Wojciechowska
„Imago Pomeraniae w kartografii XVI-XVIII w.”
„Imago Pomeraniae w kartografii XVI-XVIII w.”
Od 21.10.2021 do 6.03.2022

W czasach GPS-u, mapy spotykamy w postaci małych wycinków na ekranach swoich telefonów. Nie potrzebujemy umiejętności ich czytania, bo i tak doprowadzą nas do celu podróży. Zanim jednak nastąpiła mechanizacja, kartografia szła w parze z wyobraźnią. Przyglądając się dawnym mapom na pierwszy rzut oka można zauważyć, że nie charakteryzowały się one precyzją, a widoczne na nich puste miejsca wskazują raczej na ignorancję. Wypełniała je za to bogata ikonografia będąca wyrazem ówczesnego światopoglądu i często rozpalała ludzką wyobraźnię. Wraz z rozwojem odkryć geograficznych i techniki mapy stawały się coraz bardziej precyzyjne, a elementy abstrakcyjne znikały.
Na wystawie obejrzeć można było 30 rzadkich i mało znanych kartografików przedstawiających obszar Pomorza. Ich autorami, oprócz znanych i popularnych w regionie Eilharda Lubinusa czy Davida Gilly’ego, są wybitni europejscy kartografowie. Na wystawie można było obejrzeć mapy powstałe w niemieckich, niderlandzkich, francuskich, a nawet austriackich oficynach wydawniczych. Wśród nich znajdują się prace autorstwa: Sebastiana Münstera, Abrahama Orteliusa, Gerarda Mercatora, Nicolasa Sansona d’Abbevilla czy Johanna Baptisty Homanna.
Prezentowane kartografika pochodzą ze zbiorów Biblioteki Głównej Uniwersytetu Szczecińskiego oraz Muzeum Archeologiczno-Historycznego w Stargardzie.
Wystawa powstała w związku 400. rocznicą śmierci Eilharda Lubinusa (twórcy Wielkiej Mapy Księstwa Pomorskiego) przypadającą na rok 2021 oraz jest okazją zaprezentowania mapy Pomorza z 1789 r. (wymiary ok. 100 x 200 cm!) autorstwa związanego ze Stargardem – Davida Gilly’ego, która została zakupiona do zbiorów MAH w 2020 r.
Kuratorka: dr Monika Ogiewa-Sejnota
„Pobite gary”
„Pobite gary”
Od 1.04.2021 do 10.10.2021

Wystawa czasowa Pobite gary była doskonałą okazją do przedstawienia zwiedzającym zabytków oczami archeologa. Niekompletne naczynia, niezbyt cenne pod względem surowca, z którego zostały wykonane, z punktu widzenia badaczy stanowią bogate źródło wiedzy o ich właścicielach i wytwórcach. Szeroka gama form i kolorów sprawia, że choć w większości były to przedmioty codziennego użytku, dziś patrzymy na nie jak na małe dzieła sztuki, które trafiały na stargardzkie stoły nawet z najdalszych zakątków świata.
Po raz pierwszy przedstawiane były w naszym muzeum fragmenty ceramicznych przedmiotów, uważane za niewystawowe, jednak mające wielką wartość merytoryczną. To o nich powstają prace badawcze, dzięki którym historia Stargardu wprowadzona została do obiegu naukowego i zajmuje swoje miejsce na europejskiej mapie ośrodków skupiających swoje zainteresowania wokół archeologii miast. Organizacja ekspozycji Pobite gary dała możliwość zaprezentowania szerszemu gronu odbiorców nigdy wcześniej niepokazywanych materiałów wykopaliskowych. Wszystkie zabytki odkryte zostały na terenie miasta przez pracowników Działu Archeologii MAH w Stargardzie w ciągu ostatnich 20 lat. Bezpłatny katalog wystawy do pobrania: Katalog "Pobite gary"
Kuratorzy: Iwona Wojciechowska, kustosz Mateusz Szeremeta
„Polska i Polacy… Wybór monet okolicznościowych przekazanych na przestrzeni lat przez NBP do zbiorów MAH w Stargardzie”
„Polska i Polacy… Wybór monet okolicznościowych przekazanych na przestrzeni lat przez NBP do zbiorów MAH w Stargardzie”
Od 1.03.2021 do 10.10.2021

W stargardzkim Muzeum znaczącą część dość obszernego zbioru numizmatów stanowią monety okolicznościowe emitowane przez Narodowy Bank Polski. Od 1973 roku do dziś, rokrocznie Bank Centralny RP wzbogaca kolekcję numizmatów MAH w Stargardzie, przekazując kolejne emisje. Wśród nich znajdują się monety obiegowe, kolekcjonerskie i tzw. próby. Monety kolekcjonerskie są również obowiązującym w Polsce prawnym środkiem płatniczym. Bite są one jednak w znacznie mniejszych nakładach. Monety te upamiętniają ważne dla Polski wydarzenia, postacie i rocznice historyczne związane m.in. ze światem sztuki, kultury, nauki, przyrody i sportu. Wykonywane są z metali szlachetnych, ale mogą być uatrakcyjniane poprzez dodanie elementów wykonanych z innych materiałów, np. bursztynu, cyrkonii, szkła czy drewna.
Wyjątkową kategorię stanowią monety próbne: srebrne i niklowe, obiegowe i kolekcjonerskie. Te ostatnie bito w ilości 500 sztuk, z czego połowa trafiała do wybranych muzeów. Spośród nich do najciekawszych należą te, których nie powielono potem w innych materiałach, w wersjach wielonakładowych.
Oprócz pojedynczych wątków, NBP emituje monety okolicznościowe w różnych seriach tematycznych. Na wystawie prezentowane były wybrane monety okolicznościowe (spośród monet obiegowych i kolekcjonerskich) wyemitowane w ramach serii tematycznych związanych z Polską i Polakami: Skarby Stanisława Augusta, Historia monety polskiej, Historyczne miasta w Polsce, Miasta w Polsce, Zabytki kultury materialnej w Polsce, Zamki i pałace w Polsce, Polskie Termopile, Stulecie odzyskania przez Polskę niepodległości, Historia polskiej muzyki rozrywkowej, Polscy malarze XIX/XX w., Polski rok obrzędowy, Dzieje złotego, Historia jazdy polskiej, Polscy podróżnicy i badacze.
Wybór monet okolicznościowych (spośród monet obiegowych, kolekcjonerskich i tzw. prób) emitowanych przez NBP poza seriami, jako pojedyncze tematy, został na ekspozycji zaprezentowany w poniższych grupach tematycznych: Władcy, Duchowni, Wojskowi, Poeci i pisarze, Muzycy i artyści.
W 2007 r. wyemitowano monetę o nominale 2 zł w ramach serii Historyczne Miasta w Polsce z widokiem wschodniej pierzei Rynku (kamienice, w których mieści się siedziba Muzeum) oraz Kościoła Najświętszej Marii Panny w Stargardzie. Moneta ta również znalazła się na wystawie.
Kuratorzy: Marta Bierca, kustosz Piotr Tarnawski
„Stargardzkie Starożytności 2.0”
„Stargardzkie Starożytności 2.0”
Od 12.03.2020 do 29.11.2020

Tytuł wystawy Stargardzkie starożytności 2.0 z 2020 r. ściśle nawiązuje do podobnej wystawy z roku 1934. Jest to bowiem dopiero druga czasowa ekspozycja przedmiotów pochodzących z prahistorii w Stargardzie. Zarówno wtedy, jak i obecnie, główną ideą towarzyszącą jej powstawaniu było pokazanie osobom zainteresowanym, szczególnie mieszkańcom tego terenu, zabytków archeologicznych o chronologii starszej niż wczesne średniowiecze.
Wystawę tworzą artefakty znalezione na terenie obecnego powiatu stargardzkiego. Podzielono je, ze względu na chronologię, na cztery zespoły. W pierwszym znajdują się zabytki krzemienne ze schyłkowego paleolitu i mezolitu (9 500/9 000 – 5 200/4 300 BC). Drugi reprezentują przedmioty wytworzone w neolicie (5 200/4 300 – 2 350 BC). Trzecia grupa to przede wszystkim wykonane ze stopu cyny i miedzi narzędzia, broń oraz biżuteria, a także zrekonstruowane naczynia gliniane oraz ich ułamki, datowane na protobrąz, epokę brązu i wczesną epokę żelaza (2 350 – 500/450 BC). Czwarty, ostatni zbiór, to naczynia, przedmioty codziennego użytku, biżuteria i monety z okresu przedrzymskiego, okresu wpływów rzymskich i okresu wędrówek ludów (500/450 BC – 500/510 AD). Dodatkowo ekspozycję wzbogacają archiwalia traktujące o otworzeniu pierwszej wystawy starożytności w Stargardzie, 86 lat temu. Katalog wystawy można zakupić pod adresem: Stargardzkie starożytności
Prezentowane eksponaty pochodziły ze zbiorów Muzeum Archeologiczno-Historycznego w Stargardzie oraz Muzeum Narodowego w Szczecnie. Wystawa została objęta patronatem magazynu "Archeologia Żywa". Wystawa była elementem obchodów Europejskich Dni Archeologii.
Kuratorka: Karolina Bucka
„Cztery pory roku. Pomorze w malarstwie Ernsta Kolbe (1876-1945)”
„Cztery pory roku. Pomorze w malarstwie Ernsta Kolbe (1876-1945)”
Od 17.10.2019 do 13.02.2020

Stargardzka wystawa była drugim w Polsce przeglądem twórczości Ernsta Kolbe. Muzeum Archeologiczno-Historyczne w Stargardzie zdecydowało się na przedstawienie dorobku artystycznego malarza ukazującego tylko Pomorze Zachodnie, a pochodzącego z kilku kolekcji: Westpreussisches Landesmuseum w Warendorf/Niemcy, Pommersches Landesmuseum w Greifswaldzie/Niemcy, zbiorów własnych oraz kolekcjonera prywatnego. Ekspozycja prezentowana w MAH powstała z dwóch powodów. Po pierwsze Ernst Kolbe spędził swoje dzieciństwo oraz lata młodzieńcze w majątku Dalewo, a wykształcenie gimnazjalne otrzymał w mieście nad Iną. W końcu ze Stargardem związany był jego brat Albert, który pełnił przez lata wiele funkcji w administracji miejskiej z nadburmistrzem włącznie.
Charakterystyczny pędzel, grubo kładziona farba, światło i cień to obrazy Kolbego. W tej malarskiej grze pojawiają się motywy podpatrzone w Stargardzie i jego okolicach.
Kurator: kustosz Andrzej Bierca
Dawno temu na budowie
Dawno temu na budowie
30.04.2019 do 30.09.2019

Dawno temu na budowie to wystawa bez eksponatów muzealnych. Czy tak się da? Mamy nadzieję, że tak. Jeśli nie ma eksponatów, to co jest?
Są rekonstrukcje czterech warsztatów z absolutnie podstawowym niezbędnym instrumentarium, umożliwiającym pracę strycharzowi, cieśli, murarzowi i szklarzowi. Rekonstrukcje wybranych narzędzi i sprzętów dają możliwość czynnego uczestnictwa w procesach produkcji ceramiki budowlanej, elementów konstrukcji drewnianych, szklenia okien, czy budowy murów. Przybliżać przeszłość przez zabawę i osobiste doświadczenie to nasz cel.
Kurator: Marcin Burdziej
Na granicach niepodległej Polski. Formacje graniczne w II RP
Na granicach niepodległej Polski. Formacje graniczne w II RP
Od 23.10.2018 do 21.04.2019

100. rocznica odzyskania niepodległości przez państwo polskie jest doskonałą okazją do bliższego zapoznania się z historią II Rzeczypospolitej.
Głównym elementem ekspozycji były plansze opisujące historię formacji chroniących granice lądowe i granicę morską. Znajdowały się na nich także fragmenty wspomnień ludzi służących w Korpusie Ochrony Pogranicza i Straży Granicznej, ich udział w uroczystościach państwowych. Osobno poruszony był temat przemytnictwa, które było najpowszechniejszym przestępstwem granicznym oraz przedstawione zostało czasopismo „Czaty”, które funkcjonariusze mogli czytać w czasie służby lub po godzinach. Planszom towarzyszyły eksponaty tj. mundury, pamiątki filokartystyczne czy też kamień graniczny. Zwiedzający wystawę mogli również na ścianie złożyć życzenia naszej Niepodległej.
Eksponaty zgromadzone na wystawie pochodzą z Muzeum Okręgowego im. Stanisława Staszica w Pile, Muzeum Oręża Polskiego w Kołobrzegu, Książnicy Stargardzkiej oraz Gminy Konarzyny. Zaprezentowane ilustracje oraz archiwalia znajdują się w zbiorach: Waldemara Bocheńskiego, Wojciecha Grobelskiego, Piotra Waseńczuka, kolekcji prywatnych, Archiwum Straży Granicznej w Szczecinie, Centralnej Biblioteki Geografii i Ochrony Środowiska Instytutu Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania PAN, Muzeum Obrony Wybrzeża w Helu, Muzeum Okręgowego im. Stanisława Staszica w Pile, Muzeum Polskich Formacji Granicznych, Narodowego Archiwum Cyfrowego, Sali Tradycji Podlaskiego Oddziału Straży Granicznej w Białymstoku.
Kurator: Piotr Tarnawski
„W niewoli... Obóz jeniecki w Stargardzie 1914-1918 (1921)”
„W niewoli... Obóz jeniecki w Stargardzie 1914-1918 (1921)”
Od 6.11.2018 do 21.04.2019

Niemal natychmiast po wybuchu I wojny światowej nazywanej Wielką Wojną w Stargardzie powstał obóz jeniecki, w którym jeszcze przeszło dwa lata po zakończeniu wojny nadal przebywali jeńcy. W niewoli byli tutaj Francuzi, Polacy, Rosjanie, Ukraińcy, Serbowie, Rumuni, Włosi, Anglicy, Amerykanie, Belgowie, Portugalczycy… W sumie kilkadziesiąt tysięcy żołnierzy, oficerów i cywili. Historia tego obozu jest mało znana nie tylko mieszkańcom, ale i historykom.
Na wystawie zaprezentowane zostały kopie około 20 fotografii pochodzących ze zbiorów Biblioteki Kongresu USA, Archiwum Wojennego wchodzącego w skład Archiwum Państwowego w Wiedniu, Muzeum Archeologiczno-Historycznego w Stargardzie oraz publikacji źródłowych z okresu wojny, a także nieliczne obiekty związane z obozem pochodzące ze zbiorów MAH. Niemal wszystkie materiały były pokazane po raz pierwszy.
Kuratorka: kustosz Jolanta Aniszewska
"Sanitas per aquam Wodolecznictwo i higiena”
"Sanitas per aquam Wodolecznictwo i higiena”
Od 26.04.2018 do 30.09.2018

Dziewiętnastowieczne odkrycia w naukach medycznych dokonane m.in. przez Ludwika Pasteura czy Roberta Kocha zapoczątkowały wzrost higieny ówczesnego społeczeństwa. Woda ponownie nabrała znaczenia w życiu codziennym ludzi i stała się panaceum na wiele schorzeń. W tym czasie odkryto bowiem wiele zalet hydroterapii, co spowodowało rozwój miejscowości uzdrowiskowych, w których otwierano pijalnie wód oraz zakłady lecznicze.
Wystawa podzielona była na dwie części. Pierwszą z nich poświęcono wodolecznictwu, a prezentowane na niej obiekty przeniosły zwiedzającego do nadmorskiego kurortu z przełomu XIX i XX w. Można było zobaczyć, jak wyglądały kostiumy kąpielowe, pijalnie wód mineralnych oraz urządzenie do hydroterapii. Druga część wystawy poruszyła aspekty higieny codziennej ukrytej w zaciszu mieszkań. Odwiedzający wystawę zobaczyli, jak o higienę codzienną dbały zarówno kobiety, jak i mężczyźni, jak wyposażone były domowe łazienki czy pralnie oraz co ukrywało się w domowej apteczce i nie tylko.
Eksponaty prezentowane na wystawie pochodzą ze zbiorów: Książnicy Pomorskiej im. Stanisława Staszica w Szczecinie, Muzeum Archeologiczno-Historycznego w Stargardzie, Muzeum Historii Katowic, Muzeum Historii Ziemi Kamieńskiej w Kamieniu Pomorskim, Muzeum Historycznego Miasta Krakowa, Muzeum Lubuskiego im. Jana Dekerta w Gorzowie Wielkopolskim, Muzeum Miasta Gdyni, Muzeum Narodowego w Krakowie, Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie, Muzeum Regionalnego w Szczecinku, Muzeum w Gliwicach, Muzeum Zamkowego w Pszczynie. Katalog wystawy można zakupić pod adresem: Sanitas per aquam. Wodolecznictwo i higiena.
Kuratorka: dr Monika Ogiewa-Sejnota
„Telewizor, meble, mały fiat... oto marzeń szczyt”
„Telewizor, meble, mały fiat... oto marzeń szczyt”
Od 23.01.2018 do 15.04.2018

Tytułowymi słowami w piosence „Nie płacz Ewka” zespół Perfect przewrotnie opisywał w roku 1981 codzienność w Polsce. Oddają one pragmatyzm oraz przyziemność oczekiwań ówczesnych ludzi, a dzisiaj przywołują nostalgię i miłe wspomnienia u osób, które w latach 80. XX wieku wchodziły w dorosłość.
Wystawa była próbą pokazania wycinka owej codzienności, iluzją krótkiej wizyty w typowym mieszkaniu schyłku PRL-u i jednym ze sposobów uświadomienia najmłodszego widza, jak wiele zmieniło się w jego otoczeniu w ciągu trzydziestu ostatnich lat. Jak wyglądało legendarne M-3? Jaka moda panowała we wzornictwie użytkowym? Czy to prawda, że każdy „duży pokój” wyglądał tak samo? Do czego służył prodiż, do czego farelka i jaka była rola samowara? Ile razy trzeba było zakręcić tarczą, by wyjść na międzymiastową? Na te i inne pytania znaleźć można odpowiedź na wystawie z drobną pomocą broszury, która łączy w sobie funkcje katalogu wystawy oraz przewodnika edukacyjnego. Wszystkie eksponaty na wystawie były autentycznymi, oryginalnymi przedmiotami wykonanymi przed 1989 rokiem. Część z nich pochodzi ze zbiorów Muzeum Archeologiczno-Historycznego w Stargardzie. Wystawa jednak nie doszłaby do skutku bez wsparcia instytucji i osób prywatnych, które swoimi wypożyczeniami i darami zasiliły ekspozycję. Znaczna część mebli i sprzętów została użyczona przez Ośrodek Dokumentacji Dziejów Ziemi Goleniowskiej oraz Zespół Szkół nr 2 w Stargardzie im. Mikołaja Kopernika. Równie serdeczne podziękowania należą się osobom, które tak licznie wyposażyły duży pokój, kuchnię i pokój młodzieżowy w przedmioty, które nierzadko po dziś dzień są używane w ich domach. Bezpłatny katalog wystawy do pobrania: „Telewizor, meble, mały fiat... oto marzeń szczyt"
Kuratorka: kustosz Joanna Fijałkowska
BASTEJAANIA 1978
BASTEJAANIA 1978
Od 5.12.2017 do 31.12.2017

Wystawa fotografii Sławomira Preissa. Autor, zauroczony pracą i współpracą młodych ludzi z Muzeum Archeologiczno-Historycznego w Stargardzie, postanowił wraz z Działem Upowszechniania Sztuki, Edukacji i Promocji zorganizować konkurs „Selfie z zabytkiem” przy okazji prezentując wystawę "BASTEJAANIA 1978”. Trzy nagrodzone w konkursie prace zostały zaprezentowane w dniu wernisażu.
Kurator: Sławomir Preiss
katalog do pobrania
„Ćwiczenia z widzenia 2.0”
„Ćwiczenia z widzenia 2.0”
Od 26.09.2017 do 24.11.2017

Punktem wyjścia dla wystawy były przedwojenne pocztówki ze zbiorów Muzeum Archeologiczno-Historycznego w Stargardzie. Na ekspozycji znajdowała się seria grafik i kadrów, które swą treścią wzbudzą zainteresowanie u widza i zachęcą go do uczestnictwa w wizualnej grze. Na ekspozycji przenikać będzie się to co "stare" z tym co "nowe". Iluzja przemieszana zostanie z realizmem i ukazanym na grafikach i kadrach stargardzkich pocztówek. Autorem grafik jest Maciej Bogdanowicz.
Kurator: Przemysław Antczak
katalog do pobrania
„Para buch… Miasto w ruch. Historia kolei stargardzkiej w XIX i XX wieku”
„Para buch… Miasto w ruch. Historia kolei stargardzkiej w XIX i XX wieku”
Od 27.04.2017 do 15.09.2017

Inspiracją do przygotowania wystawy była 170. rocznica otwarcia pierwszego połączenia kolejowego łączącego Szczecin ze Stargardem, która przypadła na 2016 r. Celem ekspozycji było zaprezentowanie związków miasta z koleją.
Pierwszy pociąg wjechał na stargardzki dworzec 1 maja 1846 r. i od tego momentu kolej stała się istotnym elementem rozwoju miasta, które rozwijało się przestrzennie i gospodarczo. Związki miasta z koleją widoczne są również po zakończeniu II wojny światowej, kiedy zmiana granic i przynależności państwowej nie zmieniła podejścia administracji do potencjału kolejowego miasta. Ekspozycja została podzielona chronologicznie na dwie części. Pierwsza prezentowała historię kolei w Stargardzie od jej początków do II wojny światowej. Druga przybliżyła dzieje stargardzkiej kolei począwszy od 1945 r. do lat 90. XX w. Zaprezentowane były m.in. elementy kasy biletowej, peronu, poczekalni, nastawni czy wagonu. Na wystawie znajdują się również różnego rodzaju archiwalia, plany, rysunki techniczne oraz ikonografia. Obiekty prezentowane na wystawie należą do zbiorów Muzeum Historii Katowic, Muzeum Śląskiego w Katowicach oraz Muzeum Techniki i Komunikacji – Zajezdnia Sztuki w Szczecinie. Większość eksponatów pochodziła ze zbiorów prywatnych, spółek kolejowych oraz towarzystw i stowarzyszeń: Mariusza Jankowskiego, Roberta Paducha, Krzysztofa Ryzińskiego, Zbigniewa Wiśniewskiego, Domu Kultury Kolejarza w Stargardzie, PKP CARGO S.A. Zachodniego Zakładu Spółki w Poznaniu, Przewozów Regionalnych Sp. z o.o. Oddziału Zachodniopomorskiego w Szczecinie oraz Zarządu Międzyzakładowego Związku Zawodowego Kolejarzy Pomorza Zachodniego przy Zachodniopomorskim Oddziale Przewozów Regionalnych Sp. z o.o. w Szczecinie. Wykorzystane archiwalia, fotografie i plany pochodzą ze zbiorów: Ryszarda Burzykowskiego, Heleny Marczyk, rodziny Mazańskich, Marcina Pardusa, Jacka Radziewicza-Winnickiego, Celiny rak, Tomasza Roszaka, Tadeusza Surmy, Marcina Świrzewskiego, Krzysztofa Żyto, Archiwum Państwowego w Szczecinie, Książnicy Pomorskiej w Szczecinie, Muzeum Archeologiczno-Historycznego w Stargardzie, Staatsbibliothek zu Berlin – Preussischer Kulturbesitz, Stiftung Deutsches Technikmuseum w Berlinie, Klubu Piłkarskiego „Błękitni” Stargard, Klubu Pływackiego „Neptun” Stargard, Oddziału Kolejowego PTTK w Stargardzie.
Kuratorzy: Marta Bierca, dr Monika Ogiewa-Sejnota, Piotr Tarnawski
„Badziewie, cacuszka i świecidełka”
„Badziewie, cacuszka i świecidełka”
Od 6.10.2016 do 12.04.2017

"Wybrane elementy kultury materialnej okolic Stargardu na przestrzeni wieków widziane przez pryzmat odkryć archeologicznych" – taki tytuł mogłaby nosić wystawa, gdyby nie nazywała się „Badziewie, cacuszka i świecidełka”.
Skąd to „Badziewie”? Odpowiedź jest prosta. Zdecydowana większość znalezisk archeologicznych to naczynia, a właściwie fragmenty naczyń, stłuczki. Talerze, garnki, kubki, miski, tysiące fragmentów naczyń. Prawie wszystkie są egzemplarzami „powypadkowymi”. Znamy to i dziś. Jak nazywamy nasze śmieci? Tu może się pojawić pytanie: po co w takim razie prowadzić wykopaliska? Po co podejmować trud i przeznaczać środki na badania archeologiczne? Jednym ze standardowych działań detektywistycznych jest szperanie w śmieciach, zatem można zaryzykować twierdzenie, że archeolog to detektyw na śmietniku historii. Jest to jedyna droga, aby poznać życie zwykłych ludzi, dla których zabrakło miejsca na kartach historii. Wśród znalezisk archeologicznych zdarza się natrafić na coś, co typowym nie jest. Czasem o wyjątkowości tych „cacuszek” świadczy ich unikatowość, to że zwyczajnie są, że się zachowały, choć ze względu na materiał, z którego zostały wykonane, nie miały prawa przetrwać przez wieki w ziemi. „Cacuszka” są kategorią najbardziej subiektywną, bo biorąc za przykład drewniane wiadro, trudno XVIII-wiecznych użytkowników podejrzewać o szczególne jego traktowanie. „Świecidełka”, to pojęcie, którego wyjaśniać nie trzeba, choć „nie wszystko złoto co się świeci”.
Na wystawie zaprezentowano 156 eksponatów ujętych w 140 pozycji katalogowych. Najstarszym z prezentowanych przedmiotów jest neolityczny (młodsza epoka kamienia) toporek, najmłodszym zaś srebrna bransoleta wykonana przed 1945 rokiem. Przepaść chronologiczna, liczona w tysiącach lat, w przypadku niniejszej wystawy nie jest istotna, ponieważ jej zamierzeniem nie jest ukazanie ciągłości zmian w kulturze materialnej.
Dziś wiele pojęć i zjawisk historycznych to coraz częściej abstrakcja. Opowieść o przeszłości jest niemal jak baśń i mogłaby się zaczynać od "Dawno, dawno temu…" Jednocześnie zachłyśnięci cudami techniki uważamy się za wynalazców wszystkiego. Zestawienie eksponatów z dzisiejszymi odpowiednikami ma uzmysłowić zwiedzającemu, zwłaszcza młodemu, że tak nie jest. Celem jest, aby wystawa ukazała, że dekady czy wieki temu żyli tu ludzie nie tak bardzo różni od nas samych. Katalog wystawy można zakupić pod linkiem: Badziewie, cacuszka i świecidełka
Kurator: Marcin Burdziej
„Stargard i jego mieszkańcy na przełomie XIX i XX wieku w obiektywie ówczesnych fotografów”
„Stargard i jego mieszkańcy na przełomie XIX i XX wieku w obiektywie ówczesnych fotografów”
Od 1.12.2016 do 12.04.2017

Wiek XIX był dla świata czasem wielu przemian, zarówno społecznych, kulturowych jak i gospodarczych. To era nowych odkryć i wynalazków. Tempa nabierała rewolucja przemysłowa, rozkwitają miasta. Te procesy nie ominęły także Stargardu. Jak wyglądało miasto nad Iną na przełomie XIX i XX wieku? Stargard był jednym z największych miast rejencji szczecińskiej w prowincji Pomorze, stolicą powiatu szadzkiego (utworzonego w 1815 r.), a w 1901 r. stał się także powiatem miejskim. W ostatniej dekadzie XIX w. w Ratuszu urzędował nadburmistrz Hermann Pehlemann, a następnie Richard Schroeder. Na dzień 1 lutego 1900 r. w Stargardzie mieszkało 27 001 osób, w tym 1803 żołnierzy.
A jak wyglądał świat stargardzkiej fotografii? Pierwsze stargardzkie zakłady fotograficzne prowadzili: Wichmann, Hardtke oraz Sprengel. Działały one już w 1860 r. Z upływem czasu coraz więcej osób zajmowało się komercyjnym wykonywaniem fotografii. Aż trzydzieści zakładów fotograficznych powstało w latach 1890-1910. Większość z nich działała przy obecnych ulicach: Szewskiej, Płatnerzy, Bolesława Krzywoustego, Grodzkiej, kard. Stefana Wyszyńskiego oraz na Rynku Staromiejskim. Na zdjęciach z przełomu XIX i XX wieku na próżno szukać obrazów utrwalających codzienność, chwilę czy decydujący moment, ponieważ każde wykonane zdjęcie poprzedzone było długim czasem przygotowania. Cierpliwością musiał wykazać zarówno sam fotograf, jak i jego klient. Zdjęcia wykonywano głównie w atelier, a na wizytę trzeba było umówić się z wyprzedzeniem. Również sam strój musiał być skrupulatnie zaplanowany. W atelier klient był niczym aktor odgrywający wybraną przez siebie rolę. Do fotografa należało jednak wyszukiwanie odpowiedniej scenerii w studiu bądź w plenerze. Mimo tego, iż fotografia była bardzo kosztowna, to szybko stawała się popularna. Niewiele osób było stać na zakup sprzętu, a koszt wytworzenia jednego zdjęcia był równy kilkudniowym zarobkom robotnika. Kiedy pod koniec XIX w. zmniejszyły się rozmiary sprzętu fotograficznego, na rynku pojawiło się coraz więcej osób prowadzących działalność fotograficzną. Tak było również w Stargardzie.
Kuratorzy: Marta Bierca, Monika Ogiewa-Sejnota, Piotr Tarnawski
„Kajko i Kokosz - komiksowa archeologia”
„Kajko i Kokosz - komiksowa archeologia”
Od 29.09.2016 do 27.11.2016

Wystawa po raz pierwszy w historii muzealnictwa polskiego łączy archeologię z komiksem. Porównuje dwa światy: znalezisk archeologicznych oraz podobnych zabytków wykorzystanych na kadrach komiksów Janusza Christy. W gablotach znajdziemy bezcenne eksponaty archeologiczne, a na planszach równie bezcenne poczucie humoru i przygodę. Wystawę tę oprócz pracowników Muzeum Archeologicznego w Gdańsku tworzą Wojciech Łowicki, znany promotor komiksu w Polsce, Paulina Christa, wnuczka oraz dziedziczka artysty oraz pasjonaci twórczości Janusza Christy działający w ramach bloga "Na plasterki!!!" Do zabawy w odkrywanie świata Kajka i Kokosza oraz podróż w czasie do krainy Słowian chcemy zaprosić nie tylko poprzez wystawę prezentującą cenne i wyjątkowe zabytki, pochodzące ze zbiorów Muzeum Archeologicznego w Gdańsku. Wystawa ma, zgodnie z klasyczną doktryną dobrego komiksu, bawiąc-uczyć. Anegdota przewijać ma się tutaj z wiedzą historyczną, najzabawniejsze sceny z komiksów z opisem prawdziwych wydarzeń jakie rozegrały się dawno temu na ziemiach naszego kraju. Przeznaczona jest dla przedstawicieli wszystkich pokoleń, bez wyjątku. Z jednej strony ma charakter edukacyjny i jest skierowana do młodszego pokolenia zwiedzających, a z drugiej, poprzez swój wymiar sentymentalny, zainteresuje dorosłych widzów - tych, których komiks ten bawił i uczył przed laty.
Kurator: Paweł Pogodziński z Muzeum Archeologicznego w Gdańsku
„Jaki krój - taki strój”
„Jaki krój - taki strój”
Od 3.03.2016 do 18.09.2016

Celem czasowej wystawy było przybliżenie zwiedzającym zmian jakie zachodziły w modzie od XVI do początku XX wieku oraz metodach powstawania strojów. Krawiectwo w obecnych czasach ma zupełnie odmienny charakter od dawnego, dlatego też ważnym punktem ekspozycji jest ukazanie ewolucji zawodu krawca, a także narzędzi, którymi posługiwał się on przy tworzeniu elementów odzieży. Kiedyś krawiec uważany był nie tylko za wytwórcę, ale również za wszechstronnego artystę: kreował modę, wizerunek, przyczyniając się tym samym do tworzenia ogólnego ducha swoich czasów.
Na wystawie zaprezentowano ponad 450 zabytków archeologicznych oraz historycznych z 15 polskich muzeów, a także rekonstrukcje powstałe na podstawie źródeł historycznych, które pozwalają na pokazanie zmian jakie zachodziły w kroju, wykonaniu oraz materiale z jakiego wytwarzano odzież na przestrzeni dziejów. Muzealia zostały rozdzielone pomiędzy dwie przestrzenie: „jaki krój…” – warsztat krawiecki oraz „…taki strój” – salon mody. Obok przedstawień odzieży w salonie mody można było również obejrzeć dodatki do nich oraz biżuterię, które od najdawniejszych czasów były nieodłącznym elementem każdego stroju. Zabytkom w obu częściach, towarzyszą przedruki grafik oraz rycin prezentujące zarówno pracę krawca (ryciny prezentujące wnętrza warsztatów z różnych okresów), jak i wybrane stroje z różnych epok. Otwarciu wystawy towarzyszył pokaz mody strojów XVIII-wiecznych prowadzony przez Magdalenę Bekier-Hein.
Eksponaty pochodzą ze zbiorów Muzeum Archeologiczno-Historycznego w Stargardzie, Muzeum Narodowego w Gdańsku, Muzeum Archeologicznego w Gdańsku, Muzeum Historycznego Miasta Gdańska, Zamku Książąt Pomorskich Muzeum w Darłowie, Muzeum Archeologiczno-Historycznego w Elblągu, Muzeum im. ks. dr. Władysława Łęgi w Grudziądzu, Muzeum w Koszalinie, Centralnego Muzeum Włókiennictwa w Łodzi, Muzeum Historii Miasta Poznania, Muzeum Okręgowego w Toruniu, Muzeum Pomorza Środkowego w Słupsku, Muzeum Narodowego w Szczecinie, Muzeum Regionalnego w Szczecinku, Muzeum Narodowego w Warszawie. Patronem medialnym wystawy było Radio Stargard 90,3 FM. Katalog wystawy można zakupić pod adresem: Jaki krój - taki strój.
Kuratorki: Agnieszka Matwiejczuk, Karolina Stań i Iwona Wojciechowska
„Oswajanie słowem. Obraz Pomorza Zachodniego w latach 1945-1946 na afiszach, w rozporządzeniach i ogłoszeniach”
„Oswajanie słowem. Obraz Pomorza Zachodniego w latach 1945-1946 na afiszach, w rozporządzeniach i ogłoszeniach”
Od 22.10.2015 do 21.02.2016

Bezpośrednio po przejściu frontu i zakończeniu działań wojennych władzę na Pomorzu sprawowały radzieckie Komendantury Wojenne, a następnie stopniowo przejmowała tę funkcję polska administracja. Nowa rzeczywistość wymuszała konieczność podejmowania szybkich decyzji i rozwiązywania problemów dnia codziennego. W pierwszych tygodniach po przejęciu Pomorza Zachodniego, w wielu miejscowościach podstawowym problemem była sytuacja tamtejszej i bezustannie napływającej ludności, której należało zapewnić podstawową opiekę i ochronę. Wiele spraw starano się regulować wydając rozporządzenia. Początkowo nie zawsze miały one formę drukowaną. Z czasem zaczęto uruchamiać drukarnie i najważniejsze ogłoszenia podawać do publicznej wiadomości w formach, które są powszechnie przyjęte – nalepiając je na mury, tablice ogłoszeń, czy też publikując w prasie. W tej ostatniej masowo także zaczęły pojawiać się reklamy pierwszych polskich sklepów i firm, a także charakterystyczne dla tamtych miesięcy anonse o poszukiwaniach zaginionych osób, zagubieniu dokumentów, itp.
Materiał zgromadzony na wystawie to przede wszystkim wybrane dokumenty zachowane w zbiorach Archiwum Państwowego w Szczecinie. Pierwsze prezentowane druki zostały wydane przez Komendantów Wojennych Plathe (dzisiejsze Płoty) oraz Swinemünde (Świnoujście). Były one skierowane do ludności niemieckiej i z tego względu użyto w nich tej wersji językowej. Obwieszczenia podpisywane przez polskie organa władzy, a odnoszące się do Niemców, najczęściej miały charakter dwujęzyczny. Pierwsze polskie drukowane rozporządzenie, które pojawiło się na ulicach Szczecina – jak wspominał Piotr Zaremba – nosiło datę 8 maja 1945 roku i dotyczyło konieczności rejestracji ludności polskiej przebywającej w tym mieście. Najstarsze prezentowane na tej wystawie polskie druki pochodzą z czerwca 1945 roku i zostały wydrukowane w ówczesnym Starogrodzie. Prezentowane afisze miały charakter ogólnopolski – jak choćby Dekret o postępowaniu doraźnym podpisany przez Bolesława Bieruta – lub też odnosiły się do Pomorza. Te ostatnie podpisywane były przez przedstawicieli urzędów różnych szczebli: od Ministra Ziem Odzyskanych, Pełnomocnika Rządu na Okręg Pomorze Zachodnie (a później Wojewodę) poczynając, poprzez Pełnomocników Obwodowych (później Starostów), Prezydentów i Burmistrzów miast, na dyrekcjach firm i instytucji (np. Państwowy Urząd Repatriacyjny, Lekarz Obwodowy, Zarząd Nieruchomości), czy też organizatorach uroczystości i sygnatariuszach odezw kończąc. Kwerendy archiwalne: Jolanta Aniszewska, Iga Bańkowska, Bartosz Sitarz, Beata Weinar. Wykorzystane materiały pochodzą ze zbiorów: Archiwum Państwowego w Szczecinie wraz z oddziałami w Stargardzie i Międzyzdrojach, Muzeum Archeologiczno-Historycznego w Stargardzie, Biblioteki Kongresu USA. Ogłoszenia prasowe zreprodukowane za: „Wieści” (1945-1946) oraz „Szczecin. Tygodnik miasta morskiego” (1946).
Kuratorka: Jolanta Aniszewska
„Pora na edukatora”
„Pora na edukatora”
Od 29.10.2015 do 14.02.2015

Głównym celem wystawy edukacyjnej było zaproszenie do wspólnego działania, wspólnego inspirowania się, a także do zadawania pytań i szukania sposobów uzyskiwania odpowiedzi oraz tworzenia dwupłaszczyznowej (dwa sposoby czytania wystawy) platformy edukacyjnej. Wystawa zaprosiła dzieci, młodzież oraz dorosłych do dialogu na temat odczytywania ukrytych treści głęboko osadzonych w tematyce sztuki najnowszej. Prace zamieszczone na wystawie to głównie wytwory najmłodszych uczestników zajęć muzealnych i warsztatów plenerowych. Wystawa edukacyjna w gruncie rzeczy jest nieoczywista – zaprasza do zabawy obrazem i analizy oddziaływujących na siebie prac. Ważnym aspektem jest także ‘oswajanie’ odbiorcy z elementami sztuki najnowszej (często pomijanej, spychanej na dalszy plan) w mieście Stargard. W skład wystawy wchodziło pięć stref: Strefa fotografii minimalistycznej: serie mobilnych fotografii, Strefa rzeźby: rzeźby z gliny, folii śniadaniowej i instalacji powstałe podczas tegorocznej ‘Artystycznej Nocy Muzeów’, Strefa malarstwa współczesnego: obrazy, oprawione serie papierowe oraz prace wykonane na kartonach, Strefa architektury: kilkanaście pokolorowanych portretów przedwojennych mieszkańców Stargardu wykonanych przez dzieci podczas warsztatów pn. 'Tajemnice Kamienicy' oraz praca ‘blokowisko’ powstała podczas zajęć wakacyjnych o architekturze miasta, Strefa video: nagranie symbolizujące energię pasującą na warsztatach muzealnych.
Kurator: Przemysław Antczak
„Dzieło świętego Bonawentury w nowej odsłonie”
„Dzieło świętego Bonawentury w nowej odsłonie”
Od 8.12.2015 do 13.12.2015

Na wystawie zaprezentowany został inkunabuł Opuscula. Add: Octavianus de Martinis: Oratio in vitam et merita S. Bonaventurae, będący zestawieniem najważniejszych pism św. Bonawentury. Tekstom tym towarzyszy opis życia i zasług święrtego autorstwa Octavianusa de Martinisa. dzieło wydrukowano w Strasburgu, w oficynie Martina Flacha, 31 października 1489 r. W 2015 r. księgę poddano konserwacji dzięki wsparciu finansowemu Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Inkunabuł obecnie jest w zbiorach Książnicy Pomorskiej w Szczecinie. Św. Bonawentura, wł. Giovanni Fidanza (1221-1274), włoski filozof, doktor Kościoła, franciszkanin, biskup i kardynał. Obok św. Tomasza z Akwinu uznawany jest za głównego myśliciela i filozofa scholastycznego XIII wieku oraz za najwybitniejszego filozofa szkoły franciszkańskiej. Wystawa została zorganizowana wspólnie z Książnicą Pomorską w Szczecinie.
„Zainspirowani Stargardem...Malarstwo i grafika XIX i XX w. ze zbiorów MAH w Stargardzie”
„Zainspirowani Stargardem...Malarstwo i grafika XIX i XX w. ze zbiorów MAH w Stargardzie”
Od 19.02.2015 do 30.09.2015

Wystawa prezentowała wybrane malarstwo oraz grafikę ze zbiorów MAH w Stargardzie. Najważniejszym motywem łączącym wszystkie dzieła jest Stargard – miasto, które zainspirowało wielu artystów, klejnot Pomorza, gwiazdozbiór gotyku, miasto Hanzy. Nie jest to ekspozycja jednego autora, ukazujemy spojrzenie na stargardzkie budowle wielu artystów, różniących się stylem tworzenia, czasem i miejscem zamieszkania oraz narodowością. Ekspozycja umieszczona była na dwóch salach wystawienniczych. Osobno prezentowane były grafiki, które w większości pokazują architekturę miasta w najdrobniejszym szczególe, osobno obrazy, na których możemy zaobserwować różne techniki malarskie i ekspresję barw przez co możemy doświadczyć uczuć artystów tworzących te prace.
Na sali z grafikami z XIX i XX w. znalazły się prace artystów nieznanych oraz znanych, takich jak: K. Bachman, E. Sanne, M. Fritzmann, H. Wäscher, J.F. Rossmäßler, H. Fischer-Oels, J. Hausheer, L. Kempner, F. Plautz. Malarstwo XIX i XX w., które wypełniło kolejną salę wystawienniczą, reprezentowało artystów, takich jak: I. Meyer-Pyritz, E. Prielipp, V.J. Mörk-Hansen, E. Lucke (?), E. Noculak, W. Sewohl, F. Montu, E. Gunsz, R. Manna, M. Olejniczak, M. Pieczonko, J. Rusnok. Wystawa wzbogacona była o biogramy większości artystów z uwzględnieniem ich największych i najważniejszych wystaw i realizacji.
Kuratorzy: Marta Bierca, Natalia Soldatke i Piotr Tarnawski
„Gotyk światłem malowany”
„Gotyk światłem malowany”
Od 25.06.2015 do 31.08.2015

Wystawa powstała z 15 witraży wykonanych metodą Tiffany'ego przez uczestników grupy "Beau verre" spotykającej się na warsztatach w Klubie Wojskowym 12 BZ. Założycielką i opiekunką grupy jest pani Małgorzata Jańczak. Witraże przedstawiają stargardzkie zabytki. Wystawę dopełnia lampa z witrażowym kloszem przedstawiająca gryfy nad Rzeką Iną. Basteja i jej hol jest idealnym miejscem na ekspozycję takich dzieł, ze względu na duże okna, na których są one umieszczone. Dzięki nim witraże są świetnie oświetlone, a przy tym można je podziwiać zarówno z wnętrza, jak i na zewnątrz budynku.
Kuratorka: Joanna Fijałkowska
„I wojna światowa 1914-1918”
„I wojna światowa 1914-1918”
Od 16.09.2014 do 05.02.2015

Sto lat temu w 1914 roku wybuchł światowy konflikt nazywany najpierw Wielką Wojną, a z czasem I wojną światową. Bezpośrednią przyczyną wybuchu był zamach w Sarajewie 28 czerwca 1914 r., gdzie zastrzelono następcę tronu Austro-Węgier arcyksięcia Franciszka Ferdynarda d'Este i jego małżonkę Zofię księżną Hohenberg. Zamachowcem był bośniacki Serb Gawriło Princip. Miesiąc później Austro-Węgry wypowiedziały wojnę Serbii, 1 sierpnia Niemcy wypowiedziały wojnę Rosji, 3 sierpnia Francji, 4 Belgii i tego też dnia Wielka Brytania wypowiedziała wojnę Niemcom. 6 sierpnia Austro-Węgry wypowiedziały wojnę Rosji. Naprzeciw siebie stanęły 2 bloki polityczno-militarne: Państwa Centralne, czyli Niemcy i Austro-Węgry wsparte przez Turcję i Bułgarię oraz państwa Ententy - Francja, Wielka Brytania, Rosja wsparte przez szereg innych państw m.in. Włochy, Belgię, Rumunię, Grecję, a od 1917 roku Stany Zjednoczone. Wojna toczyła się jednocześnie na kilku frontach w Europie, Azji i Afryce. Ogółem uczestniczyło w niej 30 państw. Poległo, zginęło lub zmarło od ran blisko 11 mln ludzi. Co najmniej dwa razy tyle zostało rannych. W toku wojny wdrożono nowe techniki walki i uzbrojenia. Szeroko stosowano broń masowego rażenia - broń chemiczną. Wojna zakończyła się porażką Państw Centralnych i zawieszeniem broni zawartym w lasku Compiegne we Francji 11 listopada 1918 r. W wyniku zakończonej wojny jedne państwa upadły, inne powstały lub odrodziły się na nowo, jak Polska po 123 latach niewoli.
Wśród pokazanych na wystawie blisko dwustu eksponatów znalazły się przedmioty o różnym przeznaczeniu i zastosowaniu. Zaprezentowane zostało uzbrojenie i wyposażenie żołnierzy walczących stron (m.in. karabiny, hełmy, bagnety). Licznie zaprezentowane zostały fotografie, kartki pocztowe, gazety, czasopisma i odezwy. Na koniec należy wspomnieć o eksponatach upamiętniających poległych w I wojnie światowej: tablicy kommemoratywnej z kościoła Mariackiego w Stargardzie i pośmiertnym dyplomie pruskiego żołnierza.
Nie byłoby tej wystawy, gdyby nie pomoc osób prywatnych - kolekcjonerów - posiadających w swoich zbiorach liczne pamiątki, nierzadko rodzinne, pochodzące z okresu I wojny światowej. Za ich użyczenie wszystkim tym osobom bardzo serdecznie dziękujemy.
Kurator: kustosz Andrzej Bierca
„W czasach, gdy Stargard był stolicą... O kuflu monetowym małżonków von Lockstädt”
„W czasach, gdy Stargard był stolicą... O kuflu monetowym małżonków von Lockstädt”
Od 22.10.2014 do 05.02.2015

Kufel monetowy prezentowany na wystawie jest najstarszym znanym dziełem stargardzkiego złotnika Jochima Friedricha Rossowa - syna tutejszego mieszczanina i złotnika Johanna Michaela Rossowa, oraz być może wnuka mieszczanina i złotnika stargardzkiego Jochima Rossowa. Powstał zapewne ok. 1713-1715 roku. Wyrób jest wczesną pracą tego rzemieślnika, która zbiegła się z czasem, w którym otrzymał on tytuł mistrzowski. Znane są tylko jeszcze dwa jego dzieła. Należy do nich nodus kielicha wykonanego przez innego stargardzkiego złotnika Tobiasa Strevelowa dla kościoła parafialnego w Krąpielu, powstały ok. 1723 r., oraz srebrna hostierka ufundowana w 1752 r. przez Abigail von Flemming dla kościoła w Sibinie koło Kamienia Pomorskiego.
Kufle monetowe upowszechniły się w drugiej połowie lat siedemdziesiątych XVII wieku. Stanowią rzadkość w palecie wytworów złotników. Naczynie stargardzkie jest niepowtarzalne i odróżnia się pod pewnymi względami od innych powstałych w tym czasie w warsztatach gdańskich złotników, m.in. Christiana Pichgela I, Benedicta Clausena, Mathiasa Pichgela II, Benjamina Berendta I czy Gotfrieda Wendta. Różnice widoczne są również w wytwórczości tego typu w odniesieniu do złotników szczecińskich, m.in. Ericha Andreasa Alma. W stargardzkim dziele brak jest dekoracji w przestrzeni pomiędzy monetami, na korpusie, pokrywie, jak i na stopie. Tymczasem w wytworach mistrzów gdańskich i szczecińskich pola zakomponowano dekoracją rytowaną, fakturowaniem czy repusowaniem. Stargardzki kufel wyróżnia się od innych zdobieniem stopy i pokrywy monetami, co w owych czasach było niezwykle rzadko spotykane. Kufle monetowe powstawały głównie jako pamiątka ślubna. W tym konkretnym przypadku może to być pamiątka czterdziestej rocznicy ślubu, która powstała w 1714 roku. Jednak na tarczce ucha kufla wygrawerowano datę roczną 1718. Nie może mieć ona związku z małżonkami von Lockstädt, ponieważ Elsa Herrath nie żyła już wtedy od trzech lat. Chyba, że kufel ufundowały dzieci jako pamiątkę po rodzicach. Niewykluczone również, że data została dodana później z zupełnie innej przyczyny, np. przez nowych właścicieli. Prezentowany na wystawie zabytek jest bez wątpienia dziełem oryginalnym i niepowtarzalnym, powstałym w warsztacie stargardzkiego złotnika na zlecenie okolicznej szlachty. Przedmiot otoczony ówczesnymi wydarzeniami zdaje się „opowiadać” nam historię, o czasach, gdy Stargard był stolicą… Pomorza brandenbursko-pruskiego przełomu XVII i XVIII wieku.
Kurator: dr Marcin Majewski
„W zdrowym ciele zdrowy duch. Sport modny nie od dziś”
„W czasach, gdy Stargard był stolicą... O kuflu monetowym małżonków von Lockstädt”
Od 15 maja 2014 do 31 sierpnia 2014

Wystawa opowiadała historię sportu poprzez zaprezentowanie eksponatów oraz ilustracji związanych z uprawianiem różnych dyscyplin sportu oraz przedstawia go jako sposób na aktywne spędzanie wolnego czasu. Skupiono się na okresie historycznym od czasów najdawniejszych do rozpoczęcia II wojny światowej. Na ekspozycji znalazły się obiekty związane z kulturą fizyczną i uprawianiem sportu, przede wszystkim sprzęt i akcesoria sportowe, stroje sportowe oraz inne obiekty związane ze sztuką w sporcie, takie jak obrazy, grafiki, medale, plakietki, statuetki, dyplomy. Na wystawie znalazły się także m.in. przyrządy gimnastyczne takie jak kozły, skrzynia, odskocznia, stół gimnastyczny i poręcze z Państwowego Gimnazjum Groeninga w Stargardzie, które do dziś służą w lekcjach wychowania fizycznego w I Liceum Ogólnokształcącycm im. Adama Mickiewicza. Wśród eksponatów z letnich sportów na wystawie znajdują się przyrządy takich dyscyplin jak golf, tenis, krokiet, boks, łucznictwo, lekkoatletyka, szermierka, jeździectwo, gry piłkarskie oraz pamiątki z igrzysk nowożytnych. Przedstawiamy także obiekty związane ze sportami zimowymi takimi jak łyżwiarstwo, narciarstwo, saneczkarstwo i hokej na lodzie. Sport jako forma czynnego odpoczynku i aktywności turystycznej zobrazowany został m. in. poprzez prezentację welocypedów i bicykli z XIX w. wraz ze strojem cyklisty, hulajnogi z przełomu XIX i XX w. oraz sprzętu do wspinaczki wysokogórskiej. Historia mody sportowej zarówno u kobiet jak i u mężczyzn zmieniała się wraz z przemianami obyczajowymi, społecznymi i technologicznymi. Na ekspozycji zaprezentowano charakterystyczne dla pocz. XX w. strój łyżwiarki i tenisistki.
Prezentowane eksponaty pochodziły ze zbiorów: Muzeum Historii Katowic, Muzeum Sportu i Turystyki w Warszawie, Federacji Związków Zawodowych "METALOWCY" w Warszawie, I Liceum Ogólnokształcącego im A. Mickiewicza w Stargardzie, Muzeum Archeologiczno-Historycznego w Stargardzie, kolekcji prywatnych.
Kuratorzy: Marta Bierca i Piotr Tarnawski
„Światło-czułe świadectwa przeszłości. Stargard na archiwalnych fotografiach, planach, rysunkach”
„Światło-czułe świadectwa przeszłości. Stargard na archiwalnych fotografiach, planach, rysunkach”
Od 13 marca 2014 do 5 maja 2014

Na wystawie ukazany został Stargard przed 1945 r. Zaprezentowany materiał ikonograficzny w dużej mierze pokazał miasto, które zostało zniszczone w końcowym okresie II wojny światowej oraz w wyniku prac rozbiórkowych prowadzonych w latach 50. XX w. Dwadzieścia jeden plansz zawarło 74 ilustracje z czego 60 z nich to fotografie. Pozostałe to kopie planów Stargardu z XVII i XVIII w. oraz przekroje, grafiki i akwarele ukazujące pojedyncze budowle lub całe zespoły budynków. Najstarsza zaprezentowana na wystawie fotografia (Baszta Tkaczy/Lodowa) wykonana została w latach 70. XIX w. Jeszcze starsza jest kopia planu Stargardu z końca XVII w. ukazująca stan stargardzkich fortyfikacji w okresie wojny trzydziestoletniej (1618-1648). Trzy zaprezentowane akwarele z końca XVIII w. ukazują m.in. kościół św. Jana Chrzciciela bez strzelistej 99 metrowej wieży i nieistniejącą Bramę Świętojańską z przedbramiem. Najmłodsze zaprezentowane fotografie pochodzą z przełomu lat 30. i 40. XX w. i ukazują m.in. płytę Rynku Staromiejskiego jako miejskie targowisko.
Zaprezentowany na wystawie materiał ikonograficzny znajduje się w Dziale Dokumentacji Zabytków Muzeum Archeologiczno-Historycznego w Stargardzie i stanowi jedynie wycinek zgromadzonych w tym Dziale zbiorów. Materiał ten na przestrzeni wielu lat pozyskany został m.in. z takich instytucji jak: Archiwum Państwowe w Szczecinie, Germanisches Nationalmuseum Nürunberg, Herder Institut Marburg, Krigsarkivet Stockholm, Kupferstichkabinett Staatliche Museen zu Berlin–Preußischer Kulturbesitz, Pommersches Landesarchiv Greifswald, Pommersches Landesmuseum Greifswald, Staatsbibliothek zu Berlin–Preußischer Kulturbesitz.
Kurator: Andrzej Bierca
„Wrogowie Polski Ludowej. Konspiracja antykomunistyczna na Pomorzu Zachodnim 1945-1956”
„Wrogowie Polski Ludowej. Konspiracja antykomunistyczna na Pomorzu Zachodnim 1945-1956”
Od 16.01.2014 do 4.05.2014

Wystawa planszowa przygotowana przez IPN Oddział w Szczecinie poświęcona była tematyce antykomunistycznej konspiracji na Pomorzu Zachodnim w latach 1945-1956. Wszystkie materiały wykorzystane do jej stworzenia pochodziły ze zbiorów Archiwum Oddziału IPN w Szczecinie, Bydgoszczy, Lublinie i Olsztynie, a także z Archiwum Państwowego w Szczecinie, Książnicy Pomorskiej w Szczecinie, z archiwum prywatnego Stefanii Giedrys-Klemby i z archiwum prywatnego Gwidona Kożucha
Kurator: Paweł Pogodziński z Muzeum Archeologicznego w Gdańsku
„Modele zabytkowych powozów konnych”
„Modele zabytkowych powozów konnych”
Od 31 stycznia 2014 do 6 marca 2014

Kolekcja składa się z modeli pojazdów prywatnych (bryczki, karety), pojazdów komunikacji publicznej (dyliżans pocztowy) i pojazdów specjalistycznych (sikawki strażackie) wykonanych przez pana Zygmunta Karga. Zarówno technika jak i technologia budowy modeli pojazdów zaprzęgowych wymusiły poszerzenie dotychczasowych umiejętności twórcy o zawody stolarza, kołodzieja, stelmacha, tapicera, lakiernika, a czasem szklarza. Modele wystawowe utworzone zostały w rzadko używanej przez innych modelarzy skali 1:10. Wszystkie stosowane materiały, m.in. deseczki, mosiężne blachy, płaskowniki, itp., są starannie dobierane, tak aby odpowiadać tym używanym do budowy oryginalnych powozów. Tworzone konstrukcje są niepowtarzalne, a wykonanie szczegółów i skomplikowanych elementów wymaga zrobienia szablonu lub specjalnego przyrządu, przydatnego tylko do konkretnego modelu, dlatego też wykonanie każdego z nich bywa ogromnie pracochłonne. Wykonanie jednego modelu wynosi od 1 do 6 miesięcy – przy najbardziej skomplikowanych może to potrwać znacznie dłużej niż pół roku. Wiedzę o zabytkowych powozach twórca czerpie z częstych wizyt w muzeach, m.in. w Łańcucie, Kórniku, Czerniejewie czy Rakoniewicach. Dodatkowo kontaktuje się on z innymi osobami podzielającymi jego pasję, co prowadzi do wymiany wiedzy fachowej i uwag. Owocem tej wymiany jest m.in. opracowany przez pana Karga „Przewodnik po pojazdach zaprzęgowych”.
Kurator: Marcin Burdziej
„Pomeranija. Serbscy jeńcy wojenni w II Okręgu Wojskowym Wehrmachtu 1941-1945”
„Pomeranija. Serbscy jeńcy wojenni w II Okręgu Wojskowym Wehrmachtu 1941-1945”
Od 7.11.2013 do 26.01.2014

Pomeranija to serbski odpowiednik niemieckiego słowa Pommern. Pomeranija to słowo, które stało się dla wielu żołnierzy serbskich synonimem niemieckiej niewoli… Początek II wojny światowej, za który uznaje się agresję Niemiec na Polskę, wyznacza moment zakładania pierwszych obozów jenieckich na obszarze niemieckiej prowincji Pommern. Wraz z rozwojem wojny trafiali tutaj żołnierze kolejnych armii. Od 1941 r. wśród jeńców wojennych byli także żołnierze i obywatele Królestwa Jugosławii. Wśród nich znaczącą większość stanowili Serbowie. W czasie II wojny światowej do niemieckiej niewoli dostało się około 240 000 Jugosłowian (głównie Serbów). W maju 1944 r. w niewoli miało przebywać 128 559 Jugosłowian.
Wystawa podzielona została na kilka sekwencji. Pierwszą z nich stanowią portrety jeńców namalowane przez Branko Kovačevića. Przez kilkadziesiąt lat po wojnie były one przechowywane najpierw przez Sylwestra Woźniaka, który w czasie wojny był robotnikiem przymusowym, a potem przez jego synową, Janinę Woźniak. Kiedy stargardzkie Muzeum otrzymało informację o tych pracach, stanęliśmy przed trudnym, ale ważnym zadaniem ich identyfikacji. Całe szczęście malarz nie tylko sygnował prace, ale i na odwrocie dwóch z nich zamieścił swój adres: „Akademischer Maler, Branko Kovačević, Užice, Serbien – Jougoslawien”. Ku naszemu zaskoczeniu liczące dzisiaj około 60 000 mieszkańców Užice,
miasto w Serbii leżące w okręgu zlatiborskim, w pobliżu granicy z Bośnią i Hercegowiną, było miejscem gdzie B. Kovačević pracował i tworzył także po wojnie. Niestety malarz zmarł w 1999 r., choć muzealnicy z Užic pamiętają go do dzisiaj. Niewątpliwie portrety te należy wiązać z jego pobytem w Oflagu 65 Barkenbrügge, choć nie wiemy, ile z tych obrazów powstało w tym obozie. Druga część wystawy omawia obecność serbskich jeńców wojennych w obozach usytuowanych w II OW. Trzecia sekwencja poświęcona jest zmarłym jeńcom serbskim, których pochowano na Międzynarodowym Cmentarzu Wojennym w Stargardzie. Na wystawie wykorzystano materiały pochodzące ze zbiorów następujących osób, stowarzyszeń i instytucji: Janina Woźniak, Slobodan Kovačević, Narodni Muzej Užice, Deutsche Dienstelle (Wast) w Berlinie, Zajednica Uduženja Žrtava Drugog Svetskog Rata Srbije Beograd, Centralne Muzeum Jeńców Wojennych w Łambinowicach Opolu, Andrzej Szutowicz, Paweł Słomian, Radovan Protič, Dariusz Czerniawski, Muzeum Archeologiczno-Historyczne w Stargardzie. Pomocy merytorycznej udzielili także: Vojni Muzej Beograd, Istorijski Muzej Srbije Beograd. Katalog wystawy można zakupić pod linkiem: Pomeranja. Serbscy jeńcy wojenni w II Okręgu Wojskowym Wermachtu 1914-1915.
Kuratorka: Jolanta Aniszewska
„Tytus -najsłynniejszy harcerz Rzeczypospolitej, czyli historia Tytusa, Romka i A'Tomka”
„Tytus -najsłynniejszy harcerz Rzeczypospolitej, czyli historia Tytusa, Romka i A'Tomka”
Od 19.11.2013 do 15.01.2014

Ekspozycja stanowi część cyklu "Cztery pory roku z satyrą i komiksem" Wojtka Łowickiego – znawcę i popularyzatora komiksu oraz autora wielu komiksowych wystaw. Wystawa "Tytus - najsłynniejszy harcerz Rzeczypospolitej, czyli historia Tytusa, Romka i A'Tomka" ma za zadanie ukazać postacie z komiksu Henryka Jerzego Chmielewskiego jako nie tylko papierowe, lecz również niemalże rzeczywiste, które w ciągu wielu lat zmieniały się wraz z przeobrażeniami cywilizacyjno-społecznymi, ale też i politycznymi. Ukazać jako bohaterów nie tylko komiksu, ale też jako ikony z dziecięcych marzeń i pragnień: przygody, podróży, czy po prostu zabawy. Przecież dla wielu z nas Tytus i jego dwójka przyjaciół żyją, tuż obok, na sąsiednim podwórku. Wystarczy otworzyć którąś z książeczek i już świat rzeczywisty zamienia się w komiksowy, a komiksowy w rzeczywisty. Wystarczy odrobinka wyobraźni. I to właśnie jest piękne. Na wystawie zaprezentowano eksponaty, pochodzące z kolekcji prywatnych (m.in. dr Tomasza Marciniaka i dr Marcina Jaworskiego) oraz zbiorów Biblioteki Uniwersyteckiej UMK w Toruniu.
Kuratorka: Joanna Fijałkowska
„Dywizjon 303”
„Dywizjon 303”
Od 17 września 2013 do 15 listopada 2013

Wystawa ze zbiorów Muzeum – Pracowni Literackiej Arkadego Fiedlera w Puszczykowie pod Poznaniem była przypomnieniem chwały polskiego oręża z 1940 r. Wówczas to na przełomie lata i jesieni rozgrywała się powietrzna „Bitwa o Anglię” (nazywana też „Bitwą o Wielką Brytanię”) – jedna z przełomowych bitew II wojny światowej z Polakami w roli głównej. Polscy piloci walczący w składzie 303. Dywizjonu Myśliwskiego Królewskich Sił Powietrznych (RAF) wnieśli ogromny wkład w to zwycięstwo. Pilotom tego Dywizjonu oficjalnie uznano zestrzelenie w trakcie bitwy 126 niemieckich samolotów. Na wystawę złożyły się głównie liczne czarno-białe fotografie wykonane polskim lotnikom, mechanikom i ich samolotom w okresie „Bitwy o Anglię”. Autorem fotografii jest Arkady Fiedler, który przybył do 303. Dywizjonu aby napisać książkę o bohaterskich polskich lotnikach. Tym fotografiom na 31 planszach towarzyszyły kolorowe ujęcia wykonane w 2008 r. przez Marka i Marka Oliwiera Fiedlerów (syn i wnuk Arkadego) podczas ich podróży po Anglii w poszukiwaniu śladów polskich lotników. Na wystawie prezentowane były też mundury Polskich Sił Powietrznych w Wielkiej Brytanii: plutonowego mechanika z 300. Dywizjonu Bombowego „Ziemi Mazowieckiej” oraz porucznika pilota z 307. Dywizjonu Myśliwskiego Nocnego „Lwowskich Puchaczy”. Obydwa przykłady mundurów pochodzą ze zbiorów Muzeum Okręgowego im. Stanisława Staszica w Pile. Zobaczyć też można było modele samolotów brytyjskich (Hawker Hurricane i Supermarine Spitfire) i niemieckiego (Messerschmitt Bf-109E) biorących udział w powietrznych zmaganiach nad Anglią. Prezentowane modele pochodzą ze zbiorów Muzeum Ziemi Wałeckiej w Wałczu
Kurator: Andrzej Bierca
„Pomorze Zachodnie w latach 50. i 60. w fotografii Tadeusza Białeckiego”
„Pomorze Zachodnie w latach 50. i 60. w fotografii Tadeusza Białeckiego”
Od 26.09.2013 do 31.10.2013

Wystawa była elementem obchodów Europejskich Dni Dziedzictwa, a jest współorganizatorami, obok MAH w Stargardzie, było Stowarzyszenie Historyczno-Kulturalne Terra Incognita z Chojny, Muzeum Historii Kamieńskiej oraz Instytut Historii i Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu Szczecińskiego.
W latach 50. XX wieku, a także w latach późniejszych, aparat fotograficzny należał do dóbr luksusowych, a sztuka fotografowania uprawiana była przez nielicznych (m.in. ze względu na stosunkowo wysokie koszty negatywów i wywołaczy). Zdjęcia wykonywano najczęściej, aby zatrzymać w kadrze ludzi i wydarzenia wyjątkowe - śluby, pogrzeby. Zdecydowanie rzadziej kierowano obiektyw na otoczenie, które wówczas wciąż jeszcze było szare, smutne i obce. Dzięki fotografiom Profesora Tadeusza Białeckiego możemy zobaczyć, jak wielkie zmiany zaszły w wyglądzie pomorskich miast i miasteczek w ostatnich dekadach. Ma to szczególne znaczenie dla młodych mieszkańców regionu. Fotografie zamieszczone w tym albumie przybliżają im rzeczywistość, której już nie ma, oddziałują na emocje, a umiejętnie wykorzystane przez nauczyciela historii mogą przyczynić się do zainteresowania historią małej ojczyzny i budowania świadomości regionalnej – z recenzji katalogu dr hab. Małgorzaty Machałek.
Kuratorzy: Andrzej Bierca, Piotr Tarnawski
„Wybitni Polacy na monetach. Wizerunki znanych postaci na monetach okolicznościowych wyemitowanych przez Narodowy Bank Polski”
„Wybitni Polacy na monetach. Wizerunki znanych postaci na monetach okolicznościowych wyemitowanych przez Narodowy Bank Polski”
Od 22.07.2013 do 22.09.2013

Zaprezentowano monety okolicznościowe wydane przez Narodowy Bank Polski na przestrzeni kilkudziesięciu ostatnich lat, znajdujące się w zbiorach Muzeum Archeologiczno-Historycznego w Stargardzie. Jednym z celów działalności banku centralnego RP jest emisja monet kolekcjonerskich, które są również obowiązującym w Polsce prawnym środkiem płatniczym. Bite są one jednak w znacznie mniejszych nakładach. Upamiętniają ważne wydarzenia, postaci i rocznice historyczne. Oprócz pojedynczych wątków, NBP emituje monety okolicznościowe w różnych seriach tematycznych. Wystawa numizmatyczna zaprezentowała wybrane monety, na których znajdują się wizerunki znanych Polaków. W większości są to monety upamiętniające te postaci, ale na wystawie znalazły się także takie monety, które prezentują daną postać historyczną przy okazji rocznicy lub innego wydarzenia, jak np. wizerunek gen. Jana Henryka Dąbrowskiego na monecie wybitej z okazji 200. Rocznicy powstania Mazurka Dąbrowskiego. Zostały one podzielone na kilka grup: władców, artystów, duchownych, wojskowych, odkrywców, podróżników i badaczy oraz innych znanych osobistości. Najstarszą monetą wśród prezentowanych na wystawie jest moneta z wizerunkiem Jana III Sobieskiego z 1933 r. – została wybita z okazji 250. rocznicy Odsieczy Wiedeńskiej. Najmłodsze monety pochodzą z 2012 r.
Kurator: Piotr Tarnawski
„Transformacja motyla”
„Transformacja motyla”
Od 27.06.2013 do 31.07.2013

Wystawa prac podopiecznych Warsztatu Terapii Zajęciowej w Stargardzie zorganizowana z okazji jubileuszu XX-lecia istnienia placówki. Wystawa pod honorowym patronatem Magdaleny Nowickiej.
Kuratorka: Joanna Fijałkowska
„Danylo Mowczan – Ikony”
„Danylo Mowczan – Ikony”
Od 11.06.2013 do 20.07.2013

Danylo Movchan (ur. 1979) jest jednym z najbardziej wyrazistych lwowskich artystów i twórców ikon. Głównym źródłem inspiracji dla jego twórczości jest ukraińska ikona średniowieczna, którą poznał doskonale, pracując jako konserwator. Jednocześnie, nie wchodząc w konflikt z tradycją, Danylo stara się być artystą aktualnym i tworzyć w kontekście sztuki współczesnej dla współczesnego człowieka. Jego ikony, jak również i inne prace, cechuje lakonizm i powrót do najprostszej formy i czystego, dźwięcznego koloru. Danylo Movchan poszukuje obrazu doskonałego – prostego i zrozumiałego poprzez swoje pierwotne Boskie piękno, bez skrajnych emocji, próżności, odcieni i niepotrzebnych linii. Tylko harmonia.
Kuratorka: Joanna Fijałkowska
„Zbrodnia katyńska”
„Zbrodnia katyńska"
Od 19.02.2013 do 26.03.2013

Wystawa planszowa przygotowana przez Oddziałowe Biuro Edukacji Publicznej Instytutu Pamięci Narodowej w Szczecinie i współfinansowana przez Narodowy Bank Polski. Na 16 planszach przedstawione zostały zdjęcia, dokumenty i teksty obrazujące różne aspekty zbrodni katyńskiej – sylwetki oprawców, miejsca zbrodni, historie oficerów, m.in. gen. dyw. Stanisława Hallera, Juliana Grunera, Zygmunta Łotockiego, Jana Stacha i innych oraz pokazuje kłamstwo katyńskie, kiedy to na wiele lat mówienie o Katyniu było zakazane i surowo karane.
Kurator: Piotr Tarnawski
„Innowacja i tradycja. Henryk Brunsberg i późnogotycka architektura ceglana na Pomorzu i w Marchii Brandenburskiej”
„Innowacja i tradycja. Henryk Brunsberg i późnogotycka architektura ceglana na Pomorzu i w Marchii Brandenburskiej”
Od 04.04.2013 do 24.05.2013

Wystawa fotograficzna przygotowana została przez Niemieckie Forum Kultury Europy Środkowej i Wschodniej (Deutsches Kulturforum ostlisches Europa) przy współpracy z Muzeum Narodowym w Szczecinie oraz z Archidiecezją Szczecińsko-Kamieńską. Wystawa prezentowana jest w Niemczech i w Polsce jako wystawa wędrowna w kooperacji z Muzeum Narodowym w Szczecinie oraz Muzeum Pomorza (Pommersches Landesmuseum) w Greifswaldzie. Koncepcję dwujęzycznej wystawy ze zdjęciami berlińskiego fotografa Thomasa Voβbecka na zlecenie Forum Kultury opracował mgr Dirk Schumann.
Henryk Brunsberg (ur. ok. 1350, zm. po 1428) jest jednym z najwybitniejszych architektów późnogotyckich i jednym z niewielu znanych z imienia budowniczych, działających w zakresie gotyku ceglanego na południowym pobrzeżu Bałtyku. Celem wystawy było przedstawienie na przykładach budowli ze Stargardu, Szczecina, Chojny, Prenzlau, Gartz i Targemϋnde, typowych dla Brunsberga rozwiązań formalnych oraz pokazanie, że Marchia Brandenburska i Pomorze około roku 1400 należały do jednolitego okręgu kulturowego. Wystawa na 24 planszach prezentuje postać Henryka Brunsberga, jego warsztat oraz zaprojektowane przez niego zabytki z 6 miast: Stargardu, Chojny, Szczecina, Prenzlau, Gardźca (Gartz) i Tangermünde.
Kurator: Marcin Burdziej
„Uzbrojenie i wyposażenie żołnierzy w "operacji pomorskiej" luty-marzec 1945 r.”
„W czasach, gdy Stargard był stolicą... O kuflu monetowym małżonków von Lockstädt”
Od 28.02.2013 do 15.06.2013

"Operacja pomorska" przeprowadzona została siłami dwóch radzieckich frontów: 1. Frontu Białoruskiego pod dowództwem marszałka Gieorgija Żukowa i 2. Frontu Białoruskiego pod dowództwem marszałka Konstantego Rokossowskiego. W działaniach na Pomorzu brała też udział 1. Armia Wojska Polskiego. Na początku operacji długość linii frontu wynosiła 460 km, a głębokość zajmowanego terenu od 130 do 150 km. Operacja zakończyła się rozbiciem niemieckiej Grupy Armii "Wisła" (powstałej 24 stycznia 1945 r. pod dowództwem Reichsführera SS Heinricha Himmlera). Złamanie niemieckiej obrony na Pomorzu pozwoliło skupić się sowieckiemu dowództwu na skoncentrowaniu masy wojsk na kierunku berlińskim i w połowie kwietnia 1945 r. przystąpić do ostatniego aktu II wojny światowej w Europie - szturmu na stolicę III Rzeszy. Wystawa ukazała wycinek podstawowego uzbrojenia, jakie mieli do dyspozycji żołnierze radzieccy, polscy i niemieccy. Pisząc o armii niemieckiej w odniesieniu do walk na Pomorzu w 1945 r. należy pamiętać, że w tym czasie i w tym miejscu była to zbiorowość różnych narodowości walczących pod sztandarami narodowego socjalizmu. Byli to m.in. Francuzi, Szwedzi, Duńczycy, Walonowie, Norwegowie. W szeregach Armii Czerwonej natomiast, oprócz najliczniej reprezentowanych Rosjan, Ukraińców i Białorusinów, walczyli również żołnierze pochodzący z dzisiejszego Tadżykistanu, Turkiestanu, Mołdawii, Gruzji oraz wiele innych narodowości obecnie już nieistniejącego Związku Radzieckiego. Na wystawie zaprezentowanych zostało ponad 150 eksponatów, z których większość wyprodukowana została w czasie II wojny światowej i powszechnie używana była w jej końcowym, decydującym okresie. Część eksponatów to produkcja przedwojenna lub powojenna modeli uzbrojenia i wyposażenia używanego w 1945 roku. Eksponaty prezentowane na wystawie pochodzą ze zbiorów: Muzeum Historii Ziemi Kamieńskiej w Kamieniu Pomorskim, Muzeum Okręgowego im. Stanisława Staszica w Pile, Muzeum Oręża Polskiego w Kołobrzegu, Muzeum Ziemi Wałeckiej w Wałczu, Muzeum w Stargardzie oraz zbiorów prywatnych.
Kurator: Andrzej Bierca
„Z oddali Miasta Pomorza Zachodniego w 1954 roku w rysunkach Stanisława Mrowińskiego”
„Z oddali Miasta Pomorza Zachodniego w 1954 roku w rysunkach Stanisława Mrowińskiego”
Od 6.12.2012 do 15.02.2013

Na wystawę złożyły się 124 prace poznańskiego artysty Stanisława Mrowińskiego (1928-1997). Są to oryginalne rysunki powstałe w 1954 r. podczas podróży po ówczesnych województwach szczecińskim i koszalińskim. Ilustrują one stan zachowania, blisko 10 lat po II wojnie światowej, zabytkowych, głównie gotyckich budowli m.in. z: Chojny, Gryfic, Gryfina, Goleniowa, Kalisza Pomorskiego, Kamienia Pomorskiego, Lipian, Maszewa, Myśliborza, Pyrzyc, Stargard, Trzebiatów. Wystawie towarzyszy katalog o tym samym tytule wydany staraniem trzech instytucji: Stowarzyszenie Historyczno-Kulturalne Terra Incognita z Chojny, Muzeum w Stargardzie i Muzeum Ziemi Kamieńskiej w Kamieniu Pomorskim. Katalog wystawy można zakupić pod adresem: Z oddali Miasta Pomorza Zachodniego w 1954 roku w rysunkach Stanisława Mrowińskiego
Kurator: Andrzej Bierca
„Kimono. Przejaw japońskiej sztuki i tradycji”
„Kimono. Przejaw japońskiej sztuki i tradycji”
Od 20.09.2012 do 15.02.2013

Głównym tematem wystawy jest tradycyjny strój japoński, rozumiany nie tylko jako ubranie, ale i również, ze względu na zdobnictwo, jako dzieło sztuki. W związku z tym, że kimono ściśle wiąże się z wieloma dziedzinami życia, na ekspozycji zaprezentowano również oprócz strojów i dodatków do nich, ceremonię herbacianą oraz elementy uzbrojenia samuraja. Eksponaty, które znalazły się na wystawie pochodzą ze zbiorów Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego w Łodzi, Muzeum Narodowego w Szczecinie oraz kolekcji prywatnych.
Kuratorzy: Marta Bierca, Piotr Tarnawski
„Gry i zabawy na przestrzeni wieków”
„Gry i zabawy na przestrzeni wieków”
Od 20.12.2011 do 30.06.2012

Dawniej dzieci bawiły się głównie na świeżym powietrzu bawiąc się najprostszymi zabawkami zrobionymi przez siebie z tego co dała natura. Najstarsze zabytki na wystawie to zabawki z epoki brązu, zobaczyć można było figurkę żółwia, miniaturowe naczynka, grzechotki – datowane na lata 1000-700 lat p.n.e. Średniowieczne przedmioty służące zabawie to kolejne zabytki jakie prezentowane były na wystawie. Zobaczyć tu można: bączki drewniane, miniaturowe naczynka, drewniane kule, kostki do gry, skarbonki, figurki koników, łódeczki z kory, których puszczanie na rzece czy w kałuży dawało nie lada frajdę, drewniana postać ludzka, którą możemy interpretować jako lalkę. Na wystawie prezentowane były również eksponaty do jazdy na nartach, sankach czy łyżwach. Wiele zabaw związanych było z obchodami świątecznymi. Na wystawie do obejrzenia były różne przedmioty związane ze świętami Bożego Narodzenia oraz Wielkiej Nocy. Słomiane ozdoby choinkowe, maski i skrzypce kolędnicze, klekotki oraz trzaskawki. Do dziś dnia w polskich miasteczkach na jarmarkach czy odpustach można kupić drewnianego konika, bryczkę, gwizdek czy też ptaszki klaskające skrzydełkami. Tradycje tych zabawek sięgają XIX wieku. Na wystawie można przenieść się w te odległe czasy i zobaczyć wystrugane zabawki. Oprócz poznania historii dawnych zabawek można było pobawić się ich kopiami, zbudować zamek z klocków drewnianych zrobić gałgankową lalkę i zagrać nią w teatrzyku. W znajdującej się na sali piaskownicy było można odnaleźć różne skarby. Dostępne też były warcaby, krykiet, kręgle oraz wiele innych. Eksponaty zostały wypożyczone od muzeów oraz kolekcji prywatnych: Muzeum Archeologiczne i Etnograficzne w Łodzi, Muzeum Archeologiczne w Poznaniu, Muzeum Archeologiczno-Historyczne w Elblągu, Muzeum Górnośląskie w Bytomiu, Muzeum Narodowe w Szczecinie, Muzeum Śląska Opolskiego, Muzeum w Koszalinie, Muzeum Zachodnio-Kaszubskie w Bytowie. Prywatna kolekcja Panów Roberta Paducha i Remigiusza Paducha.
Kuratorki: Karolina Stań, Agnieszka Matwiejczuk
„Legendy Pomorskie - Ocalić od zapomnienia”
„Legendy Pomorskie - Ocalić od zapomnienia”
Od 29. 09. 2011 do 30. 11. 2011

Wystawa czasowa przedstawiająca prace pana Jana Kamińskiego do tekstów legend napisanych przez panią Monikę Wiśniewską pt. „Legendy pomorskie. Ocalić od zapomnienia”.
„Wielki Głód na Ukrainie”
„Wielki Głód na Ukrainie”
Od 12.10.2011 do 30.11.2011

Wielki Głód na Ukrainie, Hołodomor (ukr. Голодомор) to straszliwa klęska głodu w latach 1932-1933 na terytorium ówczesnej Ukraińskiej SRR (dzisiejsza Ukraina wschodnia i centralna). Według różnych szacunków spowodował on śmierć co najmniej 8 milionów ludzi, w tym w większości dzieci. Powodem głodu była w pierwszym rzędzie przymusowa kolektywizacja rolnictwa, która powodowała chaos na wsi: niszczenie przez aktywistów dobytku chłopów, wyprzedawanie i zarzynanie koni w obawie przed ich konfiskatą, powstrzymywanie się od prac polowych. Nastąpiła fala migracji głodowych – ludność uciekała na wschód w poszukiwaniu żywności, władze odpowiedziały na to zjawisko wprowadzeniem paszportów i zakazem podróży koleją. Dla tych, którzy zostawali na wsi, częstokroć jedynym miejscem, gdzie można było coś znaleźć do jedzenia było pole kołchozowe. Jednak zerwanie tam choćby kłosa było przestępstwem przeciwko ZSRR. Mołotow i Kaganowicz na rozkaz Stalina opracowali dekret "O ochronie mienia przedsiębiorstw państwowych, kołchozów, spółdzielni oraz wzmocnieniu własności społecznej". Opublikowany 7 sierpnia1932 r. nazywany był potocznie prawem pięciu kłosów, gdyż za zerwanie takiej liczby groziła kara śmierci lub 10 lat łagru. Głód działał na psychikę ludzką w różnoraki sposób. Jedni umierali w swoich domach w samotności, inni próbowali się ratować udając się do miast, jeszcze inni posuwali się do aktów kanibalizmu. Wszelkie wiadomości na temat Wielkiego Głodu były skrzętnie ukrywane przed światem. Władze radzieckie tworzyły „sztuczne wsie” dla korespondentów zagranicznych w celu udowodnienia, że klęska głodu jest fikcją. Zresztą do dzisiaj Rosja nie ustosunkowała się do tak ogromnej zbrodni - głodu wywołanego przez rozkaz władzy…
Kuratorki: Karolina Stań, Agnieszka Matwiejczuk
„Domek z bajki i nie tylko...”
„Domek z bajki i nie tylko...”
Od 14.04.2011 do 12.06.2011

Wystawa czasowa przedstawiająca unikalne porcelanowe lalki, ręcznie wykonane i przystrojone przez panią Alicję Wierzbicką, w aranżacji przygotowanej przez autorkę wystawy. Zwiedzający wystawę mogą podziwiać lalki we wnętrzach ich oryginalnych domków, zaaranżowanych na podstawie znanych i popularnych bajek, takich jak np.: „Jaś i Małgosia”, „Czerwony Kapturek”, „Królowa Śniegu”, „Księżniczka na ziarnku grochu”, „Kopciuszek”.
Kuratorka: Aleksandra Gładysiewicz
„Jan Paweł II”
„Jan Paweł II”
Od 21.04.2011 do 27.05.2011

Wystawa „Jan Paweł II” została zorganizowana z inicjatywy Centrum Poczty Oddział Rejonowy Stargard Szczeciński. Prezentowane były na niej przede wszystkim walory kolekcjonerskie: medale okolicznościowe, monety, karty pocztowe z okolicznościowymi datownikami, znaczki pocztowe oraz plakaty. Na szczególną uwagę zasługuje pierwszy polski banknot kolekcjonerski wydany przez Narodowy Bank Polski oraz znaczek pocztowy wydrukowany - po raz pierwszy w historii Poczty Polskiej - na srebrnej folii, a także księgi kondolencyjne z wpisami mieszkańców Stargardu dokonanymi po śmierci Jana Pawła II. Zgromadzone na wystawie obiekty pochodzą ze zbiorów Centrum Poczty Oddział Rejonowy w Stargardzie, parafii pod wezwaniem św. Józefa w Stargardzie, Muzeum w Stargardzie oraz osób prywatnych.
„Stalagi w II Okręgu Wojskowym. Obozy jenieckie dla szeregowych i podoficerów w II Okręgu Wojskowym Wehrmachtu w latach 1939-1945”
„Stalagi w II Okręgu Wojskowym. Obozy jenieckie dla szeregowych i podoficerów w II Okręgu Wojskowym Wehrmachtu w latach 1939-1945”
Od 16.12.2010 do 31.03.2011

Celem wystawy było ukazanie losu jenieckiego żołnierzy szeregowych i podoficerów z armii koalicji antyhitlerowskiej w latach II wojny światowej, którzy trafili do obozów jenieckich na terenie II Okręgu Wojskowego Wehrmachtu z dowództwem w Szczecinie. Intencją autorów wystawy było ukazanie losów ludzkich (charakterystycznej zbiorowości jenieckiej) głównie przez pryzmat miejsc w których byli przetrzymywani. Znaczący odsetek materiałów ukazanych na 25 planszach tyczy się jeńców Wojska Polskiego II Rzeczpospolitej, którzy jako pierwsi „zasiedlali”, a nierzadko i budowali miejsca odosobnienia nazywane powszechnie: „Dulagami”, „Stalagami”, „Oflagami” czy „Marlagami”. Potem do tych miejsc odosobnienia trafiali żołnierzy/jeńcy z innych armii tworząc międzynarodową społeczność jeniecką. Autorzy wystawy ograniczyli się do przedstawienia losów jenieckich żołnierzy szeregowych i podoficerów pomijając losy jeńców oficerów z tego względu, że w dotychczasowej historiografii temat ten był stosunkowo mało eksponowany.
Kuratorzy: Andrzej Bierca, Piotr Tarnawski
„David Gilly (1748-1808). Pruski budowniczy krajowy. Życie - prace - działalność”
„David Gilly (1748-1808). Pruski budowniczy krajowy. Życie - prace - działalność”
Od 24.06.2010 do 5.07.2010

Wystawa opowiadająca o życiu i twórczości dwóch pruskich architektów, Davida Gille’ego (1748-1808) oraz jego syna Friedricha (1772-1800).
Na ekspozycji zobaczyć można reprodukcję projektów, rysunki pejzażowe, ryciny z widokami architektury czy fotografię budowli.
David Gilly ze Stargardem związany był w latach 1772-1782. Jego dziesięcioletni pobyt wywarł wpływ na obraz architektoniczny miasta.
Wprowadzenie nowych zasad budownictwa mieszkaniowego, czego wyrazem było powstanie tzw. projektów wzorcowych i budowa piętnastu kamienic doprowadziło do
kontynuowania myśli architektonicznej Gilly’ego jeszcze w latach 20. XIX w.
Efektem tego działania było powstanie nie tylko nowych kamienic, ale również obiektów publicznych. Melioracja rzeki Iny, przeniesienie i budowa Młyna Miejskiego,
istniejącego w tym miejscu do dziś, doprowadziły do powstania zabudowy na niezamieszkałych dotychczas przedmieściach.
Kuratorki: Karolina Stań, Agnieszka Matwiejczuk
„W objęciach Wielkiego Brata. Sowieci w Polsce 1944-1993”
„W objęciach Wielkiego Brata. Sowieci w Polsce 1944-1993”
Od 2.06.2010 do 22.06.2010

Wystawa przygotowana przez Oddział Biura Edukacji Publicznej IPN w Warszawie (premiera w kwietniu 2008 r.). Podzielona jest na osiem bloków problemowych, z których każdy opatrzony jest panelem komentarza. Obejmuje okres lat 1944-1993, na 47 panelach tematycznych. Około 150 reprodukcji oryginalnych zdjęć i dokumentów pochodzących z archiwów, bibliotek, agencji fotograficznych i zbiorów prywatnych. Wystawa w przystępny sposób ukazuje szeroki kontekst stosunków polsko-radzieckich poprzez zagadnienia: polityczne, militarne, gospodarcze, kulturalne, ale również zagadnienia dotyczące relacji międzyludzkich i sposoby wzajemnego postrzegania aż po wycofanie z Polski ostatnich oddziałów Północnej Grupy Wojsk Federacji Rosyjskiej (byłej Armii Radzieckiej) w 1993 r.
Kuratorki: Karolina Stań, Agnieszka Matwiejczuk
„Czar (nie)zwykłych przedmiotów”
„Czar (nie)zwykłych przedmiotów”
Od 3.03.2010 do 31.05.2010

Synonimem bogactwa i luksusu bywały i nadal bywają przedmioty, którymi ludzie otaczają się w swoich domach. Świadczą one o panujących zwyczajach i modzie, gustach estetycznych właścicieli, a także o poziomie ich zamożności. Wystawa obiektów bardzo różnych: zwyczajnych, powszechnych, kosztownych i rzadkich. Celem ekspozycji nie było odtwarzanie „kultury domu”, obyczajowości i zwyczajów. W jednej przestrzeni ekspozycyjnej zgromadzono przedmioty, które często dzieli czas, proweniencja, poziom artystyczny i historyczny. Są tutaj przedmioty banalne i popularne dawniej, dzisiaj za to zupełnie zapomniane, a także rzadkie i wyjątkowe kiedyś – dzisiaj zaś powszechne. Są także obiekty, których nazwy odeszły w zapomnienie, albo takie, których forma budzi zdziwienie. Na ekspozycję złożyło się około 600 eksponatów wypożyczonych z: Muzeum Historyczno-Etnograficznego w Chojnicach, Muzeum Narodowego w Szczecinie, Muzeum Okręgowego w Toruniu, Muzeum Pomorza Środkowego w Słupsku, Muzeum w Lęborku, Muzeum w Szczecinku, Muzeum Ziemi Wałeckiej w Wałczu, zbiorów własnych Muzeum w Stargardzie oraz kolekcji prywatnych. Na wystawie zobaczyć można było m.in. prototypy powszechnych dzisiaj sprzętów AGD: lodówki, pralki, żelazka, odkurzacza; stroje i akcesoria garderoby z początków XX w.; sztućce, nakrycia stołowe; rowery; urządzenia do odtwarzania dźwięku; przyrządy do robótek ręcznych itd. Szersze informacje na temat wystawy i prezentowanych na niej obiektów znajdują się w katalogu wystawy „Czar (nie)zwykłych przedmiotów”, który można zakupić pod adresem Czar (nie)zwykłych przedmiotów
Kuratorka: Jolanta Aniszewska
„Handel, religia, nauka. Czyli stargardzki klasztor augustianów w świetle badań archeologicznych”
„Handel, religia, nauka. Czyli stargardzki klasztor augustianów w świetle badań archeologicznych”
Od 20.12.2011 do 30.06.2012

Wystawa była swoistym podsumowaniem trzech sezonów badań prowadzonych na kwartale zamkniętym ulicami Wita Stwosza, Portowej, Klasztornej i Prządki. Celem podjętych w 2005 roku badań było określenie zasięgu i rodzaju zabudowy klasztornej jej losów po sekularyzacji oraz rozmiarów zniszczeń powstałych w trakcie wznoszenia budynków mieszkalnych.
Kurator: Marcin Burdziej